سمیه نیکوگفتار رنجبر - Sanandaj Islamic Azad University
احمدعلی پوربابایی - University of Tehran
کامبیز داوری - Sanandaj Islamic Azad University

زمینه و هدف: آنتی بیوتیک ها ازجمله موثرترین داروهایی هستند که برای درمان انسان به کار می روند. این مواد پس از مصرف به طرق مختلف وارد فاضلاب ها شده و به عنوان آلاینده های مهم زیستی در محیط های آبی و زراعی محسوب می شوند. فراهم بودن شرایط انتقال ژن مقاومت به آنتی بیوتیک در بین باکتری های فاضلاب، پسماند های حاصل از محیط های انسانی را به یکی از منابع مهم انتشار باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک، تبدیل کرده است. با توجه به گسترش سویه های مقاوم به آنتی بیوتیک در بخش های درمانی استان قم، هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی و الگوی مقاومت به آنتی بیوتیک در بین باکتری های کلی فرم جداشده از سیستم تصفیه فاضلاب شهر قم در فصول مختلف سال بوده است. روش بررسی: این مطالعه بر روی ۱۲۰ نمونه از پساب تصفیه خانه شهری قم (بخش های ورودی و خروجی) انجام شد. بعد از نمونه گیری، انتقال نمونه ها به آزمایشگاه، جداسازی و شناسایی فنوتیپیک باکتری های موردنظر، الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی؛ طبق استانداردهای CLSI انجام شد. فراوانی باکتری ها با روش بیشترین تعداد احتمالی( MPN) تعیین گردید. یافته ها: در این مطالعه از مجموع ۳۸۴ جدایه باکتری (جداشده در فصل های بهار،تابستان و زمستان)، اشرشیاکلی (۵۰%)، سیتروباکتر (۳۰%)، انتروباکتر (۱۱%)، کلبسیلا (۱%) و باکتری غیرکلی فرم (پروتئوس) ۸% شناسایی شد. بیشترین مقاومت آنتی بیوتیکی مربوط به باکتری های سیتروباکتر و انتروباکتر (جداشده در فصل تابستان) نسبت به پنی سیلینG  با فراوانی ۹۴% مشاهده گردید. نتیجه گیری: با توجه به فراوانی بالای سویه های سیتروباکتر و انتروباکتر مقاوم به آنتی بیوتیک در تصفیه خانه فاضلاب شهری استان قم، به خصوص در فصل تابستان می توان این اکوسیستم را به عنوان یکی از منابع مهم گسترش سویه های مقاوم به آنتی بیوتیک گزارش کرد.

Coliforms, Antimicrobial drug resistance, Municipal sewage, Antibiotic resistance, کلی فرم ها, مقاومت دارویی میکروبی, فاضلاب شهری, مقاومت آنتی بیوتیک