میثم مهری چروده - دانش آموخته دکتری تخصصی، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، واحد کرج دانشگاه آزاد اسلامی کرج ایران
شادمان پورموسی - دانشیار گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، واحد کرج دانشگاه آزاد اسلامی کرج ایران
آژنگ تاج دینی - دانشیار گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، واحد کرج دانشگاه آزاد اسلامی کرج ایران
عباس تمجیدی - استادیار گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، واحد کرج دانشگاه ازاد اسلامی کرج ایران
وحیدرضا صفدری - دانشیار گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، واحد کرج دانشگاه ازاد اسلامی کرج ایران

لجستیک معکوس شامل تمام کارهایی است که پس از فروش و تحویل دادن کالا به مشتری از سمت واحد لجستیک انجام می شوند تا چرخه ی عمر محصول (Product Lifecycle) کامل شود. لجستیک معکوس به نوعی مکمل تحویل بسته به مشتری نهایی است و تنها در صورتی انجام می شود که نیاز باشد تا کالا از سمت مشتری به تولیدکننده،که نیاز باشد تا کالا از سمت مشتری به تولیدکننده، توزیع کننده یا تامین کننده مرجوع شود. عبارتی به نام زنجیره تامین Supply Chain وجود دارد که در آن، مراحل تامین مواد اولیه، تولید کالا با استفاده از این مواد، توزیع کالای تولید شده، رساندن آن به دست خرده فروش ها و در نهایت رسیدن کالا به دست مشتری بررسی می شود مدیریت زنجیره تامین SCM علمی است که در آن، موارد نام برده شده مورد ارزیابی قرار می گیرند و لجستیک بخش مهمی از آن است خود (لجستیک) که با نام لجستیک پیشرو شناخته می شود. آن حالتی است که کالا از سمت فروشنده به سمت مشتری ارسال می شود. مدیریت لجستیک معکوس و زنجیره های تامین حلقه بسته، یکی از جنبه های بی نهایت مهم و حیاتی هر کسب و کاری بوده و متضمن ساخت، بخش خدمات و پشتیبانی از هر نوع محصول است. در عصر تجاری کنونی که گسترش چرخه عمر محصولات هر روز کوتاه تر و کوتاه تر می شود، سیاست های برگرداندن محصول به طور سخاوتمندانه ای با زمان های پاسخگویی سریع و خدمات مشتری تعریف گشته و تاکید بیشتری بر مدیریت بازگشت، تغییر شک و ذخیره دوباره کالاهای تمام شده، شامل واحدهای کامل، ریز مونتاژهای محصول و قطعات یدکی وجود دارد. لجستیک معکوس خود شامل مسائل متعدد می شود که می توان از جمله به شبکه برگشت که در برگیرنده شبکه بازیافت می شود اشاره نمود. اگر شبکه برگشت با شبکه مستقیم گره بخورد مفهوم زنجیره تامین حلقه بسته شکل می گیرد. در واقع یک لجستیک مستقیم که خود شامل خرید از تامین کننده و جریان مواد و تبدیل آن به مواد مصارف نهایی می شود و در نهایت به مشتری حمل می شود. تا بتواند جواب تقاضای مشتری را بدهد: در حالیکه لجستیک معکوس خود شامل جریان برگشتی مواد می شود که در برگیرنده برگشتی های مشتری می شود و سپس به مذاکره دمونتاژ، نوسازی و دفع و تعمیر و انتقال می یابد.

لجستیک معکوس، زنجیره تامین، حلقه بسته، شبکه برگشت