علی بهرامی - دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مذاهب اسلامی
احمد باقری - استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه تهران
عبدالحمید طالبی - استادیار گروه فقه و حقوق امامیه دانشگاه مذاهب اسلامی

نسیان عدم التفات به مطالب موجود در ذهن است که به عنوان یک پدیده روانشناختی مورد نظر و مداقه اندیشمندان بوده و در لسان منابع معتبر اسلامی مورد بحث قرار گرفته است. سوال اساسی این است که آیا نسیان بر عقد بر مبنای فقه اسلامی تاثیرگذار است؟ به طور کلی فقها بر مبنای حدیث رفع نسیان را مورد مطالعه قرار داده­ اند. باید بیان نمود که میان فقهای اسلامی در این زمینه اختلاف نظر وجود دارد و برخی فقها حدیث رفع و به تبع نسیان را در عقد موثر می دانند و قائل به صحت عقود شخص دارای فراموشی شده­ اند و برخی حدیث رفع و نسیان را در عقد تاثیرگذار نمی­ دانند و در صورت انعقاد عقد از روی فراموشی عقد را باطل می دانند و هم­چنین برخی قائل به تفصیل شده­ اند که در صورت تاثیر در سبب موجب بطلان و در صورت تاثیر در مسبب نسیان را بی­ تاثیر بر عقد می­ دانند ولی آنچه به نظر می­ آید این است که نسیان اگر ارکان عقد را مختل کند به دلیل فقدان قصد عقد باطل می­ شود و در غیر این صورت تاثیری بر عقد نخواهد داشت.

نسیان, حدیث رفع, اثر نسیان در عقد