عبدالمومن حکیمی - دانش آموخته دکترای رشته قرآن و علوم گرایش مدیریت، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران
علی اصغر شعاعی - استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، (نویسنده مسوول)، ایران.

موضوع شخصیت از مهم­ ترین مباحث انسان شناسی است. قرآن کریم در مورد شکل گیری رفتار آدمی بر اساس شخصیتش اشاره نموده و برخورداری از جامعه سالم را مستلزم داشتن افرادی با شخصیتی متعادل می داند. این تحقیق با کاربست روش تطبیقی، شخصیت را از منظر قرآن کریم و دانش مدیریت  به کاوش گرفته است. یافته های این پژوهش بیانگر آن است که دانش مدیریت جدید در مطالعه شخصیت تنها به عوامل جسمی - بیولوژیک توجه می‎کند و جنبه روحی و روانی انسان را کنار گذاشته و از آن غفلت کرده است. این امر، طبیعتا تصویری مبهم و غیردقیق از شخصیت سالم به دست می ‎دهد. لذا قرآن کریم، علاوه بر آشکارسازی دقیق مولفه ها، ابعاد و جلوه های شخصیت سالم و ویژگی ها و ملاک های تعادل یافته آن، با در پیش گرفتن راه میانه‎ای و ایجاد تعادل میان جنبه‎های مادی و معنوی انسان، شخصیتی متعادل را نشان داده است. قرآن کریم، از «شخصیت» با واژه­ی «شاکله» به معنای ملکات نفسانی یاد کرده که به مثابه­ی زیرساخت و علت بروز رفتارهای انسان است که بخشی از آن را ابعاد درونی و بخشی را ابعاد بیرونی انسان تشکیل می­دهد. ابعاد درونی، غیر اکتسابی؛ اما بسترآفرین بوده و نقش­آفرینی آن­ها به صورت بالقوه است، ولی ابعاد بیرونی، اکتسابی و سازنده شخصیت بالفعل است که تبیین، تغییر، تعدیل، کنترل و پیش­بینی رفتارهای انسان وابسته به آن­ها است.

قرآن, مدیریت, شاکله, شخصیت, ابعاد شخصیت