میترا اسلامی شهربابکی - دانشجوی دکترای حقوق نفت و گاز، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران
لیلا امان الهی مقصودلو - کارشناسی ارشد حقوق نفت و گاز، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران

یکی از تعهدات قراردادی در قراردادهای نفتی و قوانین داخلی ایران، تعهد به محرمانگی است. داده ها و اطلاعات و اسناد موجود در قراردادهای نفت و گازی که بر حفظ محرمانگی آن ها تاکید می شود به لحاظ تجاری و حتی سیاسی ارزشمند هستند؛ لذا اگر این اطلاعات فاش شوند ضرر و زیان سنگینی به صاحب این نوع اطلاعات وارد می شود پس ضرروی است به گونه ای در ضمن عقد یا به طور مستقل نسبت به محرمانگی این موارد اقدام شود. در قراردادها و قوانین نفت و گازی ایران در دوره های مختلف دیدگاه مختلفی وجود داشته؛ در ابتدا آنقدر امتیازات صاحب امتیاز بالا بود و میزبان نقشی جز واگذاری مناطق عملیات در قبال دریافت پذیره و بهره مالکانه جهت اجرای عملیات نداشت، محرمانگی نیز نمودی نداشت. بعدها در دوره امتیازی نوین و مشارکتی توجه بیشتری صورت گرفت و نوع کامل تر و مناسب تر آن در دوره قراردادهای خدمت و الگوی جدید قراردادهای نفتی است که علاوه بر تعیین داده های محرمانه، ضمانت اجرای نقض آن هم پیش بینی شده است. این تحقیق با روش توصیفی و اطلاعات کتابخانه ای انجام شده است و نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان می دهد که لفظ محرمانگی و قید آن به صراحت در قوانین داخلی در سال ۱۳۹۰ و قوانین بعدی آن است؛ یعنی توجه به ارزش تجاری حفاظت از اطلاعات و داده ها بیشتر در دوره قراردادهای خدمت و الگوی جدید قراردادهای نفتی است. شرط محرمانگی توافقی بسیار ارزشمند است که باید معمولا قبل از انعقاد قرارداد به آن توجه شود و ضمانت اجرا داشته باشد تا باعث جلوگیری از هر اختلاف و سوء استفاده ای شود لذا در اینجا به تعریف محرمانگی، شروط و سایر موارد مرتبط به آن در دوره های قانونی و قراردادی مختلف در ایران می پردازیم.

رازداری، شرط ضمن عقد، شرط محرمانگی، قرارداد بالادستی، مقررات