حسین یاوری
محمد سلیقه

هدف از این تحقیق بررسی سطوح رخداد وارونگی دما و تاثیر آن بر روی آلودگی هوای شهر تهران است. بدین منظور ابتدا برای ۵ ایستگاه انتخابی سطح شهر تهران، طی سالهای ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۷، ۱۰۰ روز از روزهایی که ایستگاه ها بیشترین میزان آلودگی را داشته اند انتخاب گردید و وضعیت وارونگی در سطوح ۹۰۰ تا ۳۰۰ هکتوپاسکال در روزهای آلوده با استفاده از نمودارهای Skew-T و نقشه های فشار سطح زمین، ۵۰۰ هکتوپاسکال و امگای سطح ۸۵۰ هکتوپاسکال مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که بین ۷۳ تا ۵/۸۵ درصد میزان آلودگی در ایستگاه های سطح شهر تهران ناشی از وارونگی دما بوده است. از طرفی دیگر نتایج نشان داد وارونگی های دمایی شهر تهران متاثر از سامانه های فشار و تشعشع زیاد سطح زمین است. از نظر میزانCO، PM۱۰ و SO۲ ایستگاه آزادی آلوده ترین ایستگاه بوده اند. از نظر NO۲ ایستگاه شهر ری آلوده ترین و از نظر میزان غلظت O۳ ایستگاه شهرری آلوده ترین ایستگاه بوده است. با اینکه جهت باد غالب تهران از غرب به شرق است اما درآلودگی های ناشی از وارونگی، به دلیل سرعت کم جریان هوا، باد تاثیر زیادی در پالایش هوا ندارد. همچنین از نظر توزیع فضایی آلودگی، در مرکز و غرب از شرق بیشتر است. بعلاوه از شمال به جنوب تهران، بر میزان غلظت آلاینده های NO۲ و O۳ افزوده می گردد و از میزان غلظت آلاینده های CO، PM۱۰ و SO۲ کاسته می شود.

هوای تهران, تحلیل فضایی, وارونگی دما, آلودگی هوا, اینورژن