محدثه ایلخانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده نفت و مهندسی شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
علی اسفندیاری بیات - استادیار پایه ۷، دانشکده نفت و مهندسی شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
سیدابوالقاسم امامزاده - دانشیار، دانشکده نفت و مهندسی شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

در این مقاله ابتدا به بررسی نقش نانوذرات سیلیکا و اکسید روی در غلظت های گوناگون بر پایداری فوم متان در دماهای oC ۲۵، ۵۰ و ۸۵ در دو مقیاس حباب و بالک پرداخته شده است و سپس این فوم ها برای هدف ازدیاد برداشت نفت به محیط متخلخل آهکی تزریق شده اند. برای این منظور ابتدا نانوذرات مذکور در محدوده غلظت ۰۰۵/۰ تا ۱/۰ درصد وزنی در آب دیونیزه حاوی ۵/۰ درصد وزنی نمک سدیم کلرید و ۱/۰ درصد وزنی سورفکتانت دو دسیل سولفانات (SDS) پخش گردیدند. پایداری فوم متان- نانوذرات توسط روش اندازه گیری زمان نیمه عمر مشخص شد. نتایج نشان داد که بیشترین پایداری برای نانوذرات سیلیکا و اکسید روی در غلظت ۰۱/۰ درصد وزنی در همه دماها بدست می آید. مقادیر زمان نیمه عمر فوم متان- نانوذرات در حضور نانوذرات سیلیکا و اکسید روی در دمای oC ۲۵ به ترتیب ۱۰۰ و۳۲۸ دقیقه ، در oC ۵۰ به ترتیب ۳۵ و۳۸ دقیقه و در oC ۸۵ به ترتیب ۵۶/۷ و۱۸/۱۰ دقیقه بدست آمد. مقادیر بازیافت نفت از محیط آهکی توسط فوم متان-سیلیکا و اکسید روی به ترتیب ۱۷/۸۰ % و ۸۱/۸۳ % بدست آمد. در آزمایش اندازه گیری زاویه سطح تماس از سنگ آهکی بدون حضور نانوذرات o)۷۵) به حوالی o ۵۳ و o ۴۹ به ترتیب توسط نانوذرات سیلیکا و اکسید روی تغییر یافت ، که نشان دهنده تغییر ترشوندگی سنگ از حالت میانه به حالت آبدوست در تمام دماها می باشد. همچنین مقادیر کشش بین سطحی سوسپانسیون نانوذرات سیلیکا و نفت در دمای oC ۲۵، ۵۰ و ۸۵ به ترتیب (mN/m) ۸۲/۲، ۳۶/۲ و ۲۷/۱ و برای نانوذرات اکسید روی به ترتیب (mN/m) ۹۴/۲، ۵۵/۲ و ۶۲/۱ اندازه گیری شد که نسبت به حالت بدون حضور نانوذرات که مقدار (mN/m) ۹۳/۲۴ می باشد، مقدار کاهش قابل توجهی را نشان می دهد. در نهایت نتیجه حاصل شد که فوم متان قوام یافته توسط نانوذرات اکسید روی نتیجه بهتری در ازدیاد برداشت نفت و همچنین بیشترین پایداری را در همه دماها را نسبت به فوم سیلیکا دارد و کاهش نیروهای موئینه در حین تزریق علت اصلی ازدیاد برداشت نفت با فوم متان قوام یافته با نانوذرات می باشد.

ازدیاد برداشت نفت ، فوم متان، نانوذرات، سیلیکا، اکسید روی