محمدعلی مرادی پور - دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، دهاقان، ایران
نجمه عزیزی موصلو - دانش آموخته کارشناسی ارشد آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان شیراز، شیراز، ایران

این مقاله برگرفته از طرحی پژوهشی با همین عنوان است. در این راستا نظریه های مختلف هویت در دو رویکرد مدرن و پسا مدرن بررسی شد. در چارچوب نظری پژوهش در بخش متغیر وابسته، از نظریات جنکینز و گیدنز استفاده شده است. این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و از طریق پرسشنامه و با روش نمونه گیری خوشه ای در چهار ناحیه آموزش و پرورش شهر شیراز و با یک نمونه ۴۲۶ نفری شامل ۲۳۱ پسر و ۱۹۵ دختر اجرا شده است. با توجه به یافته های تحقیق دریافتیم که میزان هویت یابی فرهنگی (سنتی و مدرن) بیش از نیمی از دانش آموزان مورد بررسی در حد متوسط و در یک حالت برزخی قرار دارند. بنابراین می توان گفت دانش آموزان دختر و پسر شیرازی دوره متوسطه دوم پایی در قلمرو تعلق به هویت یابی فرهنگی سنتی و پایی در قلمرو هویت یابی فرهنگی مدرن دارند. از دیگر نتایج تحقیق حاضر این است که دانش آموزان مورد بررسی از همه عوامل موثر مانند: متغیرهای زمینه ای، فضای مجازی اینترنت، گروه همالان، پذیرش ارزش ها، رسانه های مختلف و گروه مرجع که بر هویت یابی فرهنگی (سنتی و مدرن) اثر می گذارند با درجات مختلف تاثیر می پذیرند. بر اساس نتایج تحقیق، هویت یابی فرهنگی دانش آموزان مقطع متوسطه، نه پیکره ای واحد و یکدست (سنتی) است و نه ناظر به تغییرات مناسبات زمانی و مکانی (مدرن) است، بنابراین توامان نگاهی رو به گذشته و نگاهی رو به آینده دارند.

هویت یابی فرهنگی، هویت ملی، هویت دینی، هویت مدرن، دانش آموزان.