علیرضا زمانی - دانشگاه ادیان و مذاهب قم

در تعلیم و تربیت اسلامی شناخت مبانی و ارکان نقش آفرین در جهت موضوع از اهمیت به سزاییبرخوردار است. در بیان چرایی و اهمیت موضوع مورد بحث باید گفت که انسان دارای قوه اختیاراست و با همین قدرت اختیار می تواند راه سعادت و یا راه شقاوت و بدبختی را انتخاب کند. با اینتوضیح اگر انسان نفس خود را تربیت نکند و بر تربیت نفس مداومت نکند به هدفی که برای او ترسیمشده است هرگز نخواهد رسی د زیرا انسان در ذهن خود راه کمال را تشخیص نداده و در نتیجه همانقدرت اختیار سبب خواهد شد که انسان راه ناصحیح را از پیش گیر د. نخستین موضوعی که در تمامیاندیشه ها و مکت بهای تربیتی باید مورد بحث و بررسی قرار گیرد، مبانی تربیتی در آن مکتب استتا نتایج و ره آوردهای آن در تعلیم و تربیت ارائه گردد. «مبانی» به مجموعه ای از مولفه ها گفته می شود که زیر ساخت های اعتقادی، فلسفی و نوع شناخت هر مکتب از مبدا هستی، جهان و انسان راسامان می دهد و اهداف، خط مشی و شیوه های عملی در هر زمینه و عرص ه ای بر اساس آن مبانیبنیان نهاده می شود. همچنین درتعریف دیگری درمورد مبنای تربیتی آمده است: مبانی تربیت مشتملبر علوم و حوزه هایی از معرفت است که به واسطه آ نها اطلاعات لازم برای تنظیم جریان تربیت بهدست می آید. در همین راستا در این مقاله با تبیین و تشریح مولفه ها تلاش شده است تا انسان تمدنساز مبنای نظری تعلیم و تربیت را بداند تا بتواند با ایجاد تشکیلاتی سازمان یافته جامعه را در سطحکلان به هدف غایی برساند.

تعلیم و تربیت، مبنای تربیت، هدف غایی، علوم معرفتی، قدرت اختیار ، مولفه ها تربیت، مبدا هستی