مرضیه فربودی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشکده معماری، پردیس بین المللی کیش، دانشگاه تهران
زهرا زمانی - استادیار، گروه فناوری، دانشکده معماری، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران.  (مسوول مکاتبات)

زمینه و هدف: توسعه روزافزون فضاهای شهری سبب بروز پدیده جزیره حرارتی شهری شده است. یکی از عوامل اصلی ایجاد آن کاهش سطوح نفوذپذیر و فضاهای سبز در شهر ها است که منجر به برهم خوردن چرخه باران، کاهش رطوبت نسبی در محیط­های شهری و در نهایت افزایش دما می شود. جزیره حرارتی درمراکز شهر و محل های پرتردد و پر ترافیک تشدید می­شود. ازاینرو هدف پژوهش حاضر تعدیل این پدیده در بخشی از محدوده مرکزی تهران و ارایه راهکارهایی جهت تعدیل دما ­می باشد.  روش بررسی: این پژوهش با روش شبیه­سازی انجام شد و در دو فاز صورت پذیرفت. در مرحله اول (در مقیاس بلوک شهری) وضع موجود و وضع پیشنهادی نگارندگان با استفاده از لیدی باگ[۱] و دراگون فلای[۲] شبیه سازی شد و دمای خشک [۳]و شاخص UTCI [۴] (شاخص حرارتی اقلیم جهانی) در آن دو مورد مقایسه قرار گرفت. در فاز دوم بخشی از بلوک شهری مورد مطالعه انتخاب شد و مدل خرداقلیمی در سه حالت وضع موجود، وضع پیشنهادی و وضع بهبودیافته با انویمت در ۱۵ مرداد ۹۸ شبیه سازی شد. سپس تاثیر متریال ساختمان، کفپوش ها با نفوذ پذیری متفاوت، چمن، درخت و آب بر سرعت باد، دما، رطوبت نسبی، دمای تابشی و میزان غلظت دی اکسید کربن مورد مطالعه قرار گرفت. یافته­ها: مدل بهبودیافته نهایی که شامل درخت، آب، چمن، مصالح نفوذ پذیر، بام سبز بود نسبت به وضع موجود باعث کاهش دما تا ۴ درجه سانتیگراد، افزایش۱۰ درصدی در رطوبت نسبی، کاهش ۴ الی ۵ درجه دمای تابش، کاهش  غلظت دی اکسید کربن و کاهش سرعت باد شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد شاخص UTCIبا افزایش زیرساخت های سبز شهری و کفپوش­های نفوذپذیر تعدیل می گردد. همچنین درخت نسبت به سایر پارامتر ها بیشترین تاثیر کاهش دما را ایجاد می کند.  

جزیره حرارتی, زیر ساخت های سبز شهری, انویمت, درگون فلای, شاخص UTCI