غلامرضا علاماتی - استادیار دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران
زینب علاماتی - دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

جنگ مجموعه ای از عوامل موثر است که بر بیشتر ارکان جامعه تاثیر می گذارد، آنها را تغییر می دهد و موجب ساخت ها و نهادهای جدیدی می شود. رشته های مختلف علوم به بررسی جنگ از دیدگاه های مختلف می پردازند. از این میان، جامعه شناسی جنگ به تحلیل های جامعه شناختی از تغییرات ساخت ها و نهادها در وضعیت تهدید و تحت سایه جنگ توجه دارد. امام خمینی (ره) با درک جامع از اسلام و پیروی کردن از مکتب اسلام و انبیاء الهی، با اشراف به دین، جنگ را از نگاه دینی تعریف می کرد. اندیشه اجتماعی امام خدامحور و دین گرا بود و بر دفاع از حریم ارزش های اسلام و قرآن تاکید می کرد؛ به گونه ای که در راس هرم اندیشه دفاعی اش، نیروی خداوند و در قاعده آن، مردم به عنوان سربازان واقعی دفاع از حریم مسلمانان و آزادگان جهان نقش آفرینی می کردند.پژوهش پیش رو به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، ابتدا درصدد یافتن بنیان های جامعه شناسانه تفکر امام (ره) درخصوص جنگ، با توجه به تغییرات کارکردی خاص دوران انقلاب و دفاع مقدس است، سپس کاربرد تاریخ شفاهی را در این موارد بررسی می کند. در همین راستا، تلاش شده است نقش سخنان و پیام های امام در هشت سال دفاع مقدس، به عنوان بهترین منبع ابعاد جامعه شناسی جنگ از دیدگاهشان، بررسی شود.

دفاع مقدس, امام خمینی, جامعه شناسی جنگ, تاریخ شفاهی