نیکو دیالمه - دانشگاه امام صادق (ع)
اکرم گودرزی - دانشگاه امام صادق (ع)
عطیه عظیمی - دانشگاه امام صادق (ع)

هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین فرآیند فرهنگ­پذیری بر اساس­آموزه­های اسلامی با تاکید بر نقش­مدارس انجام شد. روش: پژوهش کیفی از نوع هیبرید بود که در سه بخش تحلیل نظری، کار در عرصه و تحلیل نهایی انجام شد. در بخش اول از روش تحلیل محتوا و در بخش دوم از روش مصاحبه استفاده شد.  بخش سوم نیز، تحلیل یافته­ها در دو بخش بود. جامعه ­تحقیق در بخش­ اول، قرآن­کریم و در بخش­دوم مدیران و معلمان مدارس­متوسطه اول شهر تهران سال ­تحصیلی­۱۴۰۰ بود. نمونه­ ها به شیوه هدفمند تا رسیدن به اشباع مقولات با تعداد۱۴ نفر به شیوه مصاحبه ­نیمه­ساختاریافته انجام شد. از طریق تحلیل محتوا و کدگذاری باز، محوری و انتخابی داده­های جمع­آوری شده تحلیل گردید. یافته ­ها: در بخش اول با استفاده از تحلیل­ محتوا به روش­استقرائی-قیاسی، مولفه­ های فرایند فرهنگ­ پذیری از سیره پیامبران اولولعزم در قرآن در۴ دسته مقوله شناسایی و هر کدام در سطحی بالاتر در سه حیطه (شناختی، عاطفی و عملی) دسته ­بندی شد. ازجمله: ۱-راهبرد فرهنگ­ پذیری با تاکید برتوحیدباوری با شاخص­ های سلوک نبوی، ۲-مقدمات؛ با زیرمقولات فرهنگ ­شناسی، مخاطب ­شناسی، نیروسازی و داشتن تشکیلات، زمانبندی مناسب ؛ ۳-اصول از جمله استقامت و بردباری، حفظ کرامت­ انسانی، تعهد و الزام درونی، صراحت بیان و وضوح پیام؛ ۴-روش­های نهادینه­ کردن ارزش­ها از جمله دعوت به تعقل و انگیزه ­بخشی. در بخش دوم بر اساس مولفه­ های احصا شده فرایند فرهنگ پذیری اسلامی و مصاحبه و کدگذاری، دو دسته نقش برای مدارس شناسایی شد. ۱- نقش آموزشی شامل روشهای مستقیم (تمرین و تکرار در فرایند تدریجی )، نیمه مستقیم(بحث و گفتگو، مناظره )  و غیرمستقیم(یادگیری مبتنی برتجربه وعمل)۲- انگیزه ­بخشی شامل روش­های خودیاری فرهنگی، روش اقناع و ... نتیجه­ گیری: درمرحله ­آخربراساس­ تحلیل ­وترکیب داده ­های­ نظری و تجربی چنین نتیجه ­گیری شدکه معلم برپایه اصل محبت واقناع ­سازی الگوهای ارتباطی در فرایند فرهنگ ­پذیری، بایدضمن تقویت روحیه توحید باوری درخود و دانش­آموزان، با تعامل موثر با متربیان، نقش­ آفرینی بیشتری در فرآیند فرهنگ ­پذیری نسل جدید داشته باشند.

Acculturation, Internalizing Values, Institutionalize Values, Acculturation Strategy, فرهنگ پذیری, درونی سازی ارزش ها, نهادینه سازی ارزش ها, راهبرد فرهنگ پذیری