بهنام حاجی محمدی - دانشگاه تبریز- دانشکده کشاورزی- گروه علوم دامی- دانش آموخته کارشناسی ارشد
علی حسینخانی - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
اکبر تقی زاده - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
حمید محمدزاده - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

آزمایشی به منظور بررسی تاثیر فرآوری دانه سویا با روش های تفت دادن و اکسترود کردن بر تجزیه شکمبه ای با استفاده از روش تولید گاز و کیسه-های نایلونی انجام گردید. داده های به دست آمده در قالب طرح کاملا تصادفی با نرم افزار SAS نسخه ۲/۹ مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. در روش تولید گاز ۲۰۰ میلی گرم از هر نمونه در ساعات ۲، ۴، ۶، ۸، ۱۲، ۱۶، ۲۴، ۳۶، ۴۸، ۷۲ و ۹۶ انکوباسیون گردید و نتایج نشان داد که فرآوری حرارتی دانه سویا باعث کاهش تجزیه پذیری ماده خشک بعد از ساعت ۱۶ انکوباسیون میگردد (۰۵/۰< P). فراسنجه های تغذیه ای تخمین شده بوسیله روش تولید گاز (انرژی قابل متابولیسم، انرژی ویژه شیردهی، اسیدهای چرب فرار کوتاه زنجیر و ماده آلی قابل هضم) در هر دو نوع فرآوری کاهش یافتند (۰۵/۰< P). همچنین تجزیه پذیری شکمبه ای ماده خشک و پروتئین دانه سویای خام و فرآوری شده با استفاده از روش کیسه های نایلونی مورد بررسی قرار گرفت. در این روش مقدار ۵ گرم نمونه خوراکی (فرآوری شده و خام) به مدت صفر، ۲، ۴، ۶، ۸، ۱۲، ۱۶، ۲۴، ۳۶، ۴۸، ساعت در شکمبه دو راس گوسفند نر دارای فیستولای شکمبه ای انکوبه شد، نتایج نشان داد تفت دادن و اکسترود کردن باعث کاهش در ثابت نرخ تجزیه (c) پروتئین خام می شود (۰۵/۰< P)، که مقدار بخش (c) برای دانه سویای خام، اکسترود شده و تفت داده به ترتیب ۰۷۱/۰، ۰۶۴/۰و ۰۴۱/۰ درصد در ساعت گزارش شد، که این اعداد نشان از عبوری شدن پروتئین هنگام فرآوری دانه سویا با حرارت مخصوصا هنگام تفت دادن را دارد. همچنین تفاوت معنی داری بین بخش (c) در ماده خشک تیمارها مشاهده نشد. نتایج این تحقیق نشان داد که تفت دادن و اکسترود کردن دانه سویا با کاهش تجزیه-پذیری پروتئین سویا در شکمبه، موجب عبوری و قابل استفاده شدن آن در قسمت های پایین تر شکمبه می-شوند .

گوسفند قزل, کیسه های نایلونی, دانه سویا ی فرآوری شده, پروتئین میکروبی, تجزیه پذیری پروتئین