امیرعباس رستمی - متخصص بیماری های داخلی، دانشکده پزشکی، دانشگاه دولتی پزشکی ایروان، ایروان، ارمنستان.
فاطمه زهرا معمار - کارشناس ارشد مشاوره در مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی، یزد، ایران.
جلال نورمحمدی - کارشناس ارشد پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
عباسعلی درستی - استادیار گروه بیهوشی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.
درین نیکبخت - مربی گروه هوشبری، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی البرز، کرج، ایران.
محسن آخوندی - فلوشیپ بیهوشی اطفال، مرکز قلب لایپزیگ، لایپزیگ، آلمان.

مقدمه: از آنجایی که روش مناسب برای ختم بارداری در زنان باردار مبتلا به کووید-۱۹ بستری در بیمارستان، بی­ حسی نخاعی است و این روش با عوارضی همراه است که ممکن است ویروس کرونا و ابتلاء به کووید-۱۹ بر شدت آنان بیافزاید، مطالعه حاضر با هدف بررسی عوارض بی­ حسی نخاعی پس از سزارین در زنان مبتلا به COVID-۱۹ بستری در بیمارستان انجام شد. روش کار: این مطالعه موردی- شاهد در طی سال های ۱۴۰۰-۱۳۹۹ با مشارکت ۱۵۰ زن باردار (مبتلا و غیرمبتلا به کووید-۱۹) کاندید سزارین به روش بی­حسی نخاعی در بیمارستان­ های آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شد. عوارضی نظیر لرز، خارش، افت فشارخون، افت ضربان قلب، افزایش هیپوکسمی نیازمند اکسیژن درمانی، احتباس ادراری، سردرد در طی بی حسی، ریکاوری و تا ۱۲ ساعت پس از ترخیص از ریکاوری بین افراد مقایسه شد. تجزیه و تحلیل داده ­ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه ۲۵) آزمون­ های کای اسکوئر و تی تست انجام شد. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ­ها: در حین بی­ حسی، دو عارضه برادی کاردی (۰۴۱/۰=p) و افت فشارخون (۰۳۶/۰=p) و پس از بی­حسی، دو عارضه لرز (۰۴۴/۰=p) و استفراغ (۰۳۹/۰=p) در ۱۲ ساعت پس از ترخیص از اتاق عمل در زنان مبتلا به کووید-۱۹ نسبت به زنان غیرمبتلا به طور معناداری بیشتر بود. نتیجه ­گیری: عوارض حین و پس از بی­ حسی نخاعی در زنان مبتلا به کووید-۱۹ نسبت به زنان غیرمبتلا بیشتر است که ممکن است مرتبط با بیماری بوده که این موضوع نیازمند بررسی­ های بیشتری می­ باشد. 

بی­ حسی نخاعی, سزارین, کووید-۱۹