مهدی حیدری - استادیار، گروه اقتصاد نظری، دانشگاه خاتم، تهران، ایران
فاطمه صادقی فرد - کارشناسی ارشد، گروه اقتصاد نظری، دانشگاه خاتم، تهران، ایران

هدف: هدف اصلی این پژوهش، بررسی تاثیر گروه های کسب و کار بر سیاست تقسیم سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با در نظر گرفتن ساختار مالکیت شرکت ها و ساختار هرمی موجود در گروه های کسب و کار شکل گرفته در ایران است. روش: جامعه آماری پژوهش حاضر، بورس تهران است. بر اساس غربالگری صورت گرفته، نمونه این تحقیق شامل ۱۶۷۹ مشاهده از ۴۴۱ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی ۱۳۹۷-۱۳۹۳ است. داده های مورد نیاز از سایت سازمان بورس و سامانه کدال استخراج شده است. یافته ها: منطبق با پیش بینی ها، نتایج این پژوهش نشان می دهد که میزان سود تقسیمی در شرکت های وابسته به گروه های کسب وکار در مقایسه با شرکت های مستقل بیشتر است. همچنین طبق نتایج به دست آمده در این پژوهش، در میان شرکت های وابسته به گروه های کسب و کار، با افزایش حق رای و کنترل سهامدار نهایی شرکت های عضو گروه، سود تقسیمی پرداخت شده توسط آن ها افزایش می یابد. همچنین در هر یک از گروه های کسب و کار، شرکت هایی که در لایه های پایین تری از هرم تشکیل یافته در گروه ها قرار گرفته اند، سود تقسیمی بیشتری پرداخت می کنند. علاوه بر این، با افزایش تمرکز مالکیت در دست بزرگ ترین سهامدار یا سهامداران عمده، سود تقسیمی پرداخت شده توسط شرکت ها افزایش می یابد. نتیجه گیری: از نتایج این پژوهش، چنین برداشت می شود که تشکیل گروه های کسب و کار و ساختار هرمی مالکیت شکل گرفته بین آنها می تواند بر سود تقسیمی پرداختی شرکت های عضو گروه موثر باشد. دانش افزایی: این نتایج می تواند به سرمایه گذارانی که به سود تقسیمی شرکت ها اهمیت زیادی می دهند، در انتخاب شرکت برای سرمایه گذاری کمک کند. همچنین می تواند به سهامداران شرکت ها کمک کند که از بازار سرمایه داخلی شکل گرفته در میان گروه ها استفاده کرده و جهت رفع کمبود نقدینگی شرکت های عضو از سود تقسیمی سایر شرکت های با نقدینگی بیشتر استفاده کنند.

سود تقسیمی, گروه های کسب و کار, سهامدار نهایی, تمرکز مالکیت, ساختار هرمی