پروین پیکانی - گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ایلام
رحمان ذبیحی - زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ایلام
علیرضا شوهانی - زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ایلام
محمد تقی جهانی - زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ایلام

     چکیده      لوی استروس، مردم­شناس فرانسوی، برای شناخت ساختار اسطوره ها، آن ها را به واحدهای سازنده تجزیه می کند و می کوشد با چینشی جدید، دلالت های پنهان آن ها را کشف کند. در پژوهش حاضر با استفاده از نظریه استروس و با روش توصیفی تحلیلی، ساختار داستان های سهراب، سیاوش و فرود تحلیل شده است. سه قهرمان یادشده، از پهلوانان دورگه شاهنامه هستند که علاقه به سرزمین پدری و خدمت به سرزمین مادری از ویژگی های مشترک آن هاست. تقابل های دوگانه خودی/بیگانه (ایرانی/انیرانی)، پدر/پسر و پدرسالاری/مادرسالاری، سه تقابل مهم این داستان هاست که در بروز تراژدی نقشی مهم دارند. نتایج پژوهش نشان می دهد که اقامت قهرمان در سرزمین مادر که تقابل خودی/بیگانه را پدید می آورد، مهم ترین عامل در سرنوشت اوست. هم­چنین در داستان سهراب و فرود، برخورد و مبارزه با قهرمان دورگه از نبرد با دشمن اصلی مهم تر است و اعمال به ظاهر اتفاقی ایرانیان منجر به مرگ قهرمان می شود. این امر به سبب تقابل تفکر مردسالار ایرانی در برابر تفکر مادرسالار فرهنگ های دیگر است.

استروس, ساختارگرایی, سهراب, سیاوش, فرود