بررسی نمادهای تصویری «فر» (با تاکید بر نگاره های شاهنامه)
عنوان مقاله: بررسی نمادهای تصویری «فر» (با تاکید بر نگاره های شاهنامه)
شناسه ملی مقاله: JR_JPNFA-11-19_005
منتشر شده در در سال 1394
شناسه ملی مقاله: JR_JPNFA-11-19_005
منتشر شده در در سال 1394
مشخصات نویسندگان مقاله:
فاطمه ماه وان - دانش جوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد
محمد جعفر یاحقی محمد جعفر یاحقی - استاد زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد
فرزاد قائمی - استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد
خلاصه مقاله:
فاطمه ماه وان - دانش جوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد
محمد جعفر یاحقی محمد جعفر یاحقی - استاد زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد
فرزاد قائمی - استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد
نقشمایههای نگاشته شده در نگارههای شاهنامه، از سویی در پیوند با نظام نشانه های متنی است و از سوی دیگر از تبار نظام نشانههای تصویری. نمونهای از این نظام دوگانه تصویری- متنی، در مفهوم مینوی فر و نقشمایههای تصویری آن بچشم میخورد. در نظام متنی، فره کیانی نشان دهنده مشروعیت شاه است. در پژوهشهای انجام شده درباره فر، پژوهش گران عموما به توصیف مفهوم فر و چگونگی کاربرد آن در شاهنامه و متون کهن پرداختهاند. تاکید این آثار، بیش تر بر جنبه معنایی فر است. نویسندگان در پژوهش حاضر سعی دارند تا از روی کردی دیگر، بر بررسی مفهوم فره بپردازند. آنان مفهوم فر را در میان نقشها و نگارهها جست وجو میکنند تا دریابند تصویرگران چگونه این مفهوم را به نقش کشیدهاند؟ نویسندگان این جستار در جست وجوی نمادهای تصویری فر از لابهلای نگاره های شاهنامه، سنگنگارهها و نقش درفشها هستند. به این منظور، علاوه بر منابع متنی، از نگارهها نیز به مثابه منابع تصویری بهره میگیرند. بررسی نگارهها نشان میدهد که فر، در قالب سه نقشمایه نور، پرنده و سریر نمود یافته است. این سه نقشمایه هریک نمودهایی مختلف دارند که در این پژوهش به بررسی آنها خواهیم پرداخت. هدف در این جستار، یافتن نمادهای فره از طریق کندوکاو در منابع تصویری است.
کلمات کلیدی: فر, شاهنامه, نگارگری, منابع تصویری, شمسه, هاله نور, تاج, دستارچه, هما, شاهین, عقاب, تخت, شیر
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1541769/