کامران شیوندی - استادیار گروه روانشناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی تهران، ایران.
فضل الله حسنوند - دانشجوی دکترای روانشناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.
مریم عبدالهی مقدم - دکترای روانشناسی تربیتی، مشاور و مدیر مرکز مشاوره خانواده آموزش و پرورش شهرستان خرم‎آباد،. لرستان، ایران
محمود کوشکی - کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

پژوهش حاضر با هدف مقایسه‎ی ویژگی‎های روانشناختی دانش‎آموزان درگیر در فضای مجازی و دانش‎آموزان معمولی در دانش‎آموزان دوره ی متوسطه اول و دوم در شهرستان پلدختر انجام شده است. این پژوهش مبتنی بر روش علی- مقایسه‎ای بود. جامعه ی آماری پژوهش حاضر شامل کلیه ی دانش‎آموزان مدارس دوره متوسطه ی شهرستان پلدختر در سال ۹۷-۹۶ برابر با ۳۹۹۰ نفر بود. بر اساس جدول کرجسی و مورگان، ۳۵۰ نفر (۱۷۵ دختر و ۱۷۵ پسر) به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. افراد نمونه بر اساس روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. پرسشنامه عشق به یادگیری مک فارلن (۲۰۰۳)، شادکامی آکسفورد (۱۹۸۹)، عزت نفس روزنبرگ، جهت گیری زندگی شییر و کارور (۱۹۹۴)، انگیزش پیشرفت هرمنس (۱۹۷۰) و مهارت های خودتنظیمی بوفارد و همکاران (۱۹۹۵) مورد استفاده قرار گرفت. داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS۲۱ تحلیل شدند. تحلیل داده ها نشان داد که دانش‎آموزان درگیر در فضای مجازی به طور معناداری، عشق به یادگیری، شادکامی و انگیزش پیشرفت تحصیلی کمتر، عملکرد تحصیلی ضعیف تر، عزت‎نفس پایین تر و جهت گیری زندگی بدبینانه تر نشان دادند و تنها در استفاده از مهارت های خودتنظیمی با دانش‎آموزان معمولی تفاوت معنادار نداشتند. یافته های بدست آمده از این پژوهش حاکی از این است که غرق شدن دانش‎آموزان در فضای مجازی از جنبه های گوناگون می تواند زمینه ی آسیب رساندن به نوجوانان، به عنوان فراگیران دانش، را موجب گردد؛ که این آسیب در وهله ی نخست می تواند جنبه عاطفی داشته و عشق به یادگیری، شادمانی، عزت نفس و خوش بینی در نوجوانان را به عنوان سازه های اساسی رشد مورد هجوم قرار دهد و در وهله یی بعد، افت تحصیلی و عملکرد تحصیلی نامناسب را به دنبال داشته باشد.

عشق به یادگیری, عزت نفس, شادمانی, انگیزش پیشرفت, جهت گیری زندگی و مهارت‎ خودتنظیمی