رها سادات رمضانیان - دانشجوی دکتری علوم اقتصادی واحد بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد
محمدطاهر احمدی شادمهری - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
محمد جواد رزمی - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
محمد حسین مهدوی عادلی - استاد دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده یکی از دغدغه­های صندوق­های بازنشستگی به­عنوان نهادهای مالی بین نسلی، چگونگی سرمایه­گذاری پس­اندازهای خرد بیمه­شدگان در حوزه­های مختلف است. این تحقیق به بررسی و تعیین پرتفوی بهینه سرمایه­گذاری صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی در گروه­های عمده صنایع بورسی پرداخته است. داده­های تحقیق به­صورت روزانه، برای دوره ۵/۱/۱۳۹۴ الی ۳۱/۶/۱۳۹۹ از وب­سایت مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران و شرکت سرمایه­گذاری تامین اجتماعی گردآوری و جهت تجزیه­وتحلیل داده­ها از مدل­های مارکویتز، ارزش در معرض خطر (VaR) و نرم­افزار متلب استفاده شده است. نتایج بررسی وضعیت موجود سرمایه­گذاری­های صندوق تامین اجتماعی نشان داد که ۹ گروه صنایع، ۹۳% سرمایه­گذاری­های بورسی این صندوق را تشکیل می­دهند. همچنین، گروه­های «مواد و محصولات دارویی»، «سرمایه­گذاری­ها» و «فلزات اساسی»، به­ترتیب از بیشترین نسبت بازدهی به ریسک و گروه­های «بانک­ها و موسسات اعتباری»، «فرآورده­های نفتی» و «سیمان، آهک و گچ»، به­ترتیب از کمترین نسبت بازدهی به ریسک برخوردار بوده­اند. نتایج برآورد مدل­ تحقیق نیز بیانگر این است که پرتفوی مارکویتز بهتر از پرتفوی VaR و واقعی جهت سرمایه­گذاری در صندوق بازنشستگی است. علاوه براین، بر اساس پرتفوی بهینه مارکویتز، با حفظ میزان مطلق سرمایه­گذاری­های بورسی، این صندوق می­بایست سهم سرمایه­گذاری در «مواد و محصولات دارویی» را به میزان ۷%، «سرمایه­گذاری­ها»، ۲% و «فلزات اساسی»، ۱%، افزایش و سهم سرمایه­گذاری در «شرکت­های چند رشته ای»، ۳%، «محصولات شیمیایی»، ۳%، «سیمان، گچ و آهک»، ۲% و «فرآورده­های نفتی»، ۲%، کاهش دهد.

پرتفوی سرمایه گذاری, صنایع بورسی, صندوق تامین اجتماعی, مدل مارکویتز, مدل VaR