روح الله اکرمی - دانشیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم .

یکی از مهم ­ترین آسیب ­های ناظر بر مخاصمات مسلحانه، به ویژه در منطقه آسیای جنوب غربی، استخدام کودکان در گروه ­ها و نیروهای مسلح و به­ کارگیری آنها در درگیری ­ها است که عملکرد گروه ­هایی مانند داعش، طالبان و ائتلاف متجاوز سعودی در یمن به وضوح آن را نشان می­ دهد. چنین رفتاری با کودکان به منزله­ ی نقض حقوقی است که در اسناد حقوق بشر و حقوق بشردوستانه برای ایشان شناسایی شده است و در حقوق بین­ الملل کیفری بر ضرورت مجازات مرتکبین تصریح گردیده است. اسناد بین­ المللی جهت تضمین حقوق کودکان در مخاصمات مسلحانه، دولت­ها را به جرم ­انگاری به­ خدمت گرفتن آنها در این عرصه الزام نموده ­اند. از این ­رو در نوشتار فرارو به روشی توصیفی تحلیلی موضع سه نظام حقوقی منطقه آسیای جنوب غربی، افغانستان، سوریه و عراق در مواجهه­ ی با این موضوع مورد مطالعه قرار گرفته است. یافته­ های این پژوهش نشان می­ دهد این کشورها با الهام از مقررات بین­ المللی و به ویژه اساسنامه دیوان کیفری بین ­المللی به جرم ­انگاری در این زمینه مبادرت نموده ­اند. مقررات سوریه استخدام کودکان، و قوانین افغانستان و عراق افزون بر آن، استفاده از آنها را در درگیری­ های مسلحانه به عنوان بزه توصیف نموده ­اند که در افغانستان و عراق ذیل جنایت جنگی شناسایی شده است. در مقررات کیفری افغانستان و سوریه برای این جرم مجازات­ هایی نظیر حبس و جزای نقدی تعیین شده است، اما در عراق تاکنون کیفر معینی در این زمینه تعیین نشده و بر خلاف اصل قانونمندی مجازات، تصمیم­ گیری در این مورد به مرجع قضایی واگذار شده استد.

مخاصمات مسلحانه, به کارگیری کودکان در درگیری های مسلحانه, حمایت از کودکان در مخاصمات, کشورهای آسیای جنوب غربی, حقوق بین المللی کیفری