ایوب صوفی زاده - Golestan University of Medical Sciences
مصطفی قربانی - Alborz University of Medical Sciences
مصطفی قربانی - Tehran University of Medical Sciences
احمد گرگانلی دوجی - Golestan University of Medical Sciences
عبدالعظیم قره مشک غراوی - Golestan University of Medical Sciences

زمینه و هدف: بیماری لیشمانیوز یکی از بیماری های ناقل است که توسط پشه خاکی ها انتقال می یابد. این مطالعه با هدف تعیین وضعیت اپیدمیولوژیک این بیماری و خصوصیات اکولوژیک پشه خاکی ها در شهرستان مراوه تپه انجام شد روش بررسی: در این مطالعه میزان بروز بیماری محاسبه و انتشار آن در دهستان های مختلف با استفاده از GIS رسم گردید. سپس تعداد ۳ روستا به طور تصادفی انتخاب و نمونه گیری از پشه خاکی ها در ماه های تیر، مرداد و شهریور انجام شد. در هر ماه یک بار تعداد ۱۰ عدد تله چسبان در هریک از اماکن محل زندگی انسان، دامها، پرندگان، لانه های جوندگان و محیط های غیرمسقف نصب گردید. کل پشه خاکی های صیدشده جمع آوری و گونه آنها شناسایی شد. اطلاعات با استفاده از آزمون کای دو تجزیه و تحلیل شدند، سطح معنی داری، ۰۵/۰ در نظر گرفته شد. یافته ها: در سالهای ۱۳۹۱-۱۳۹۰، تعداد ۱۵۹ مورد مبتلا به لیشمانیوز جلدی گزارش شد که بیشترین بروز بیماری در دهستان مراوه تپه بود. همچنین در مجموع ۱۹۸۳ عدد پشه خاکی صید و وجود ۱۳ گونه پشه خاکی مشخص گردید. Ph. papatasi گونه غالب منطقه (۶/۳۱%)، همچنین گونه غالب در لانه های جوندگان، اماکن داخلی محل زندگی دامها و انسان بود. S. sintoni گونه غالب در اماکن داخلی محل زندگی پرندگان و محیط های غیرمسقف بود. بین وفور گونه های مختلف پشه خاکی ها و اماکن مختلف صید آنها، ارتباط معنی داری وجود داشت (۰۰۱/۰>p). به ازای هر تله، تعداد ۹۳/۷ عدد پشه خاکی صید شد که بیشترین وفور در لانه های جوندگان و کمترین وفور در اماکن انسانی و به ترتیب برابر ۹۴/۱۷ و ۳/۲ عدد در هر تله بود. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد لانه های جوندگان یک محل مناسب جهت استراحت و تکثیر پشه خاکی ها می باشد.

Psychodidae, Leishmaniasis, Cutaneous, Golestan, Iran, نتایج این مطالعه نشان دادلانه های جوندگان یک محل مناسب جهت استراحت و تکثیر پشه خاکی ها می باشد