محمدرضا عابدین زاده - Shahre Kord University of Medical Sciences
مریم راستی بروجنی - Shahre Kord University of Medical Sciences
سلیمان خیری - Shahre Kord University of Medical Sciences

زمینه و هدف: طی سال های اخیر استفاده از مخدرها جهت ایجاد بی حسی نخاعی، توجه زیادی را به خود معطوف کرده است. اثرات ضد درد مخدرها ممکن است به دلیل تاثیر مستقیم بر گیرندهای نخاعی باشد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آلفنتانیل بر کیفیت بی دردی حین عمل جراحی سزارین و پس از آن در بی حسی نخاعی و عوارض آن صورت گرفت.روش بررسی: در یک کارآزمایی بالینی دوسوکور ۶۰ زن سالم خواستار عمل سزارین غیراورژانسی به روش بی حسی نخاعی، با حاملگی یک قلو (حاملگی دوم یا سوم)، در کلاس ۱ و ۲ ASA و سن حاملگی بیشتر از ۳۷ هفته، انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمون و شاهد تقسیم شدند. به گروه شاهد ۵/۲ میلی لیتر (۵/۱۲ میلی گرم) بوپی واکائین هیپرباریک ۵/۰% به همراه ۵/۰ میلی لیتر نرمال سالین و به گروه آزمون به جای نرمال سالین ۵/۰ میلی لیتر (۲۵۰ میکروگرم) آلفنتانیل به صورت داخل نخاعی تزریق شد. قبل از انجام بی حسی یک مرتبه، و تا ۳۰ دقیقه پس از انجام بی حسی هر ۱۰ دقیقه، و در طول یک ساعت بعد هر ۱۵ دقیقه، و سپس هر ۳۰ دقیقه تا شروع درد، فشار خون شریانی، تعداد ضربان قلب، تنفس و میزان اشباع اکسیژن خون شریانی اندازه گیری شد. کیفیت بی دردی حین جراحی، زمان بی دردی کامل و بی دردی موثر در تمام بیماران ارزیابی گردید. بروز عوارض احتمالی مانند تهوع، استفراغ، لرز و خارش در هر دو گروه بررسی شد. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از تست های آماری تی، من ویتنی، مربع کای (یا دقیق فیشر) وآنالیز واریانس مشاهدات تکرار شده، تجزیه و تحلیل شد و ۰۵/۰p< سطح معنی داری اختلاف ها قرار داده شد. یافته ها: ۹۰% بیماران در گروه آلفنتانیل در مقابل ۷/۱۶% گروه سالین بی دردی عالی حین جراحی داشتند (۰۰۱/۰p<). زمان بی دردی کامل در گروه آلفنتانیل ۸/۴۱±۱۷۸ دقیقه در مقایسه با گروه سالین ۹/۲۸±۹۷ دقیقه بیشتر طول کشید (۰۱/۰p<) و طول مدت بی دردی موثر در گروه آلفنتانیل (۹/۴۰±۲۲۳ دقیقه) به طور قابل ملاحظه ای از گروه سالین (۳۲±۲/۱۳۰ دقیقه) بیشتر بود (۰۱/۰p<). بین متغیرهای همودینامیک بین دو گروه تفاوت معنی داری وجود نداشت (۰۵/۰p>). تهوع در گروه آلفنتانیل کمتر از گروه سالین (۵۰% در مقابل ۸۰%) بود (۰۵/۰p<). شایع ترین عارضه در گروه آلفنتانیل خارش بود (۷/۷۶%)، و بروز استفراغ و لرز و همچنین آپگار نوزادان در دو گروه اختلاف آماری معنی داری نداشت (۰۵/۰p>).نتیجه گیری: با توجه به نتایج، افزودن ۲۵۰ میکروگرم آلفنتانیل به ۵/۱۲ میلی گرم بوپی واکائین هیپرباریک ۵/۰% می تواند کیفیت بی دردی حین جراحی و طول مدت بی دردی پس از جراحی را در بیماران تحت جراحی سزارین بدون افزایش عوارض، بیشتر کند، لذا پیشنهاد می گردد در عمل های سزارین حهت دستیابی به کیفیت بی دردی بهتر، از آلفنتانیل با دوز کم استفاده شود.

بی حسی نخاعی؛ سزارین؛ آلفنتانیل؛ بوپی واکائین؛ کارآزمایی بالینی تصادفی شده