رباب رفیعی طباطبایی - Tehran North Branch
رقیه احسانی - Tehran North Branch
علی پوریاسین - Islamic Azad University, Arsanjan Branch
عبدالرضا سودبخش - Tehran University of Medical Sciences
حیدر شرفی - Tehran University of Medical Sciences

زمینه و هدف: لامیوودین اولین آنالوگ نوکلئوزیدی است که به منظور مداوای بیماران هپاتیت B مزمن به کار گرفته می شود. این دارو در مهار همانندسازی ویروس هپاتیت B و کاهش فعالیت بیماری موثر است. اما مهم ترین مشکلی که در درمان با لامیوودین وجود دارد؛ پیدایش سویه های حاوی جهش مقاوم به لامیوودین در طول مداوا می باشد که در این سویه های حاوی جهش، تغییر آمینو اسیدی در موتیف YMDD پلیمراز ویروس رخ داده است. هدف این مطالعه بررسی فراوانی جهش های موتیف YMDD در بیماران هپاتیتB مزمن تحت درمان با لامیوودین می باشد. روش بررسی: در این مطالعه، ۵۶ بیمار هپاتیت مزمن که پیشتر اینترفرون و یا آنالوگ نوکلئوزیدی/ نوکلئوتیدی دریافت نکرده بودند و حداقل برای ۶ ماه تحت درمان با لامیوودین قرار داشتند، بررسی شدند. ابتدا DNA ویروس هپاتیت B از سرم بیماران استخراج شد و جهش های موتیف YMDD در ژن پلیمراز ویروس با استفاده از روش واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR)، سپس توالی یابی مستقیم محصول PCR، تعیین گردید. میزان ویروس هپاتیت B در سرم بیماران به روش PCR کمی مشخص شد. یافته ها: ۵۶ بیمار هپاتیت B مزمن (۳۹ مرد و ۱۷ زن) با میانگین سنی ۶/۱۳±۱۲/۳۴ سال بررسی شدند. در ۱۵ بیمار (۷/۲۶%) از ۵۶ بیمار، جهش های موتیف YMDDدر ژن پلیمراز ویروس هپاتیت B مشاهده گردید. جهش ها در ۸ بیمار (۲/۱۴%) به صورت YIDD و در ۷ بیمار (۵/۱۲%) به صورت YVDD بود. جهش سرین در موتیف YMDD در هیچ یک از بیماران این مطالعه مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد فراوانی جهش های موتیف YMDD که منجر به مقاومت به داروی لامیوودین می گردد، در بین بیماران هپاتیت B مزمن در کشور ایران متداول است (۷/۲۶%) و تشخیص مولکولی جهش های موتیف YMDD با استفاده از روش هایی مانند توالی یابی مستقیم DNA می تواند رخداد مقاومت دارویی را در مراحل اولیه پیدایش در بیماران هپاتیتB مزمن تعیین کند.

Hepatitis B Virus, Chronic Hepatitis B, Lamivudine, YMDD Motif Mutations, ویروس هپاتیت بی؛ هپاتیت بی مزمن؛ لامیوودین؛ جهش های موتیف YMDD