سیدعلی بدری - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی و عضو قطب برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران
ناصر بیات - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران
احداله فتاحی - دانشجوی دوره دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تربیت مدرس
ناصر عبدی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری، دانشگاه سیستان وبلوچستان
فاطمه باقری - دانشجوی دکتری مدیریت گردشگری، دانشگاه علامه طباطبایی

به شناخت و بخش بندی گردشگران روستایی به عنوان نقش آفرینان اصلی توسعه گردشگری در نواحی روستایی کمتر توجه شده است. بخش بندی گردشگران براساس ویژگی های مختلف، از جمله متغیرهای انگیزشی است که برای سیاستگذاری های هدفمند و بهره گیری مطلوب از ظرفیت های بازار گردشگری، اهمیت بسزایی دارد. همچنین اطلاعات ارزشمندی درباره سلیقه های مختلف فراهم می آورد و از این راه، زمینه پاسخگویی مطلوب به نیازهای متنوع گردشگران، دستیابی به وضعیت بهتر در بازار گردشگری و بهبود سطح رقابت پذیری در بخش گردشگری را امکان پذیر می سازد. بررسی ادبیات پژوهش نشان می دهد که در ایران نیز تاکنون پژوهشی در زمینه بخش بندی گردشگران روستایی انجام نشده است؛ بنابراین، پژوهش حاضر با بهره گیری از پرسشنامه محقق ساخته، به بخش بندی گردشگران روستایی در محدوده دهستان سروستان از توابع بخش مزایجان شهرستان بوانات در استان فارس می پردازد. این دهستان با محوریت روستای بزم طی سال های گذشته، به یکی از برجسته ترین مقصدهای گردشگری روستایی در منطقه تبدیل شده است. یافته های تحلیل داده های ۲۴۶ نمونه، با استفاده از روش های تحلیل­ عاملی و تحلیل خوشه ای، بیانگر پنج بخش در بازار تقاضای گردشگری روستایی منطقه است که عبارت­اند از: طبیعت گردی و بازدید از آثار تاریخی (۶/۱۴ درصد)، گروه منفعل (۹/۴ درصد)، روستاگرایی و آرامش و استراحت (۷/۴۲ درصد)، آرامش و استراحت (۷/۲۰ درصد)، طبیعت گردی و تعلق مکانی (۱/۱۷ درصد). نتایج پژوهش، اطلاعات ارزشمندی در زمینه ساختار حاکم بر وضعیت تقاضای گردشگری روستایی برای نهادهای دولتی، فعالان کسب وکار گردشگری و جامعه محلی فراهم می آورد؛ به طوری که مطابق نیازهای بخش های مختلف بازار گردشگری می توان به راهبردهای مدیریتی، توسعه ای و بازاریابی مناسب دست یافت.

انگیزه های گردشگر, بخش بندی گردشگری, دهستان سروستان, شهرستان بوانات, گردشگری روستایی