سیمین تولایی - استاد جغرافیا و برنامه‎ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی
وحید ریاحی - استادیار جغرافیا و برنامه‎ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی
حسن افراخته - استاد جغرافیا و برنامه‎ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی
احمد شعبانی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‎ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی

گردشگری روستایی در استان قم که قابلیت ویژه‎ای در گردشگری مذهبی دارد، پدیده‎ای نامتعارف جلوه می‎کند، اما این استان با داشتن ۸۸/۹۳ درصد شهرنشینی، دارای آلودگی‎های هوا و حاشیه‎نشینی و اسکان غیر رسمی در شهر قم است که در گرایش شهروندان به گردشگری روستایی موثر است. بخش کهک قم با روستاهای ییلاقی، از مقاصد شهرنشینان برای گردشگری روزانه و گاه موقت چندروزه است. روستاهای مورد بررسی با وجود جاذبه‎های طبیعی و انسانی در بعد منطقه‎ای، نتوانسته‎اند از فرصت گردشگرپذیری موجود برای توسعه گردشگری روستایی و درنهایت توسعه روستا موفق عمل کنند. پژوهش پیش رو با استفاده از روش پیمایشی، کتابخانه‎ای و مطالعات میدانی و با در نظر گرفتن دیدگاه سه گروه مشارکت‎کننده (گردشگران، مسئولان و خانوار ساکن)، راهبردهایی را برای توسعه گردشگری روستاهای هدف ارائه کرده است. جامعه آماری پژوهش شامل ۸۷۴ خانوار ساکن، بیش از ۱۰۰۰۰ نفر گردشگر سالانه روستاهای مورد مطالعه و ۲۵ مسئول در زمینه گردشگری است که با استفاده از نمونه‎گیری کوکران ۲۶۷ نفر از ساکنان روستا، ۳۰۶ نفر گردشگر و ۲۵ مسئول برای جامعه نمونه انتخاب شده‎اند. یافته‎های پژوهش، کمبود زیرساخت‎های لازم، ازجمله مکان‎های اقامتی، پذیرایی، رفاهی و ضعف مدیریت درزمینه توسعه گردشگری را نشان می‎دهد. بررسی نتایج و تحلیل‎ها از افزایش آسیب زیست‎محیطی، به‎دلیل نامناسب بودن عوامل زیرساختی و ضعف سرمایه‎گذاری در این بخش برای استفاده از آثار مثبت گردشگری روستایی در پیشبرد توسعه روستایی حکایت دارد.  

استان قم, بخش کهک, توسعه پایدار روستایی, گردشگری پایدار, گردشگری روستایی, مدلSWOT