قضاوت اخلاقی کودکان پیش دبستانی پنج و شش ساله

قضاوت اخلاقی به چگونگی نظر شخص درباره مقررات، آداب، رسوم، و هنجارهایی که مردم باید در تعامل با دیگران رعایت کنند و برداشت او از آن ها اشاره دارد. این پژوهش با هدف بررسی قضاوت اخلاقی کودکان پیش دبستانی (پنج و شش ساله) انجام شد. بدین منظور از دانش آموزان پیش دبستانی (پنج و شش ساله) شهر فاروج، نمونه ای ۱۰۸ نفری به صورت تصادفی ساده برای مصاحبه بالینی، با استفاده از چهار داستان اخلاقی (دروغ، خسارت مادی، دزدی، و عدالت)، انتخاب شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که کودکان پیش دبستانی (پنج و شش ساله) در آیتم های دروغ، خسارت مادی، و دزدی توجه بیش تری به قصد و نیت (انگیزه درونی) دارند و در آیتم عدالت اعتقاد به ناعادلانه بودن (برابری تقسیم کار) داشتند. میزان توجه به قصد و نیت با افزایش سن افزایش می یابد و میزان توجه به نتیجه و اثر کار با افزایش سن کودک کاهش می یابد. کودکان بزرگ تر (شش ساله ها) در همه آیتم ها توجه بیش تری به قصد و نیت در قضاوت اخلاقی خود داشتند. در هر سه آیتم، دختران توجه بیش تری به نتیجه و اثر در مقایسه با پسران داشتند، ولی پسران در مقایسه با دختران به قصد و نیت (انگیزه درونی) توجه بیش تری داشتند. در آیتم عدالت، دختران در مقایسه با پسران، به طور معنی داری به عادلانه (منصفانه) بودن اعتقاد داشتند (جهت گیری اطاعت). یعنی پسران در مقایسه با دختران به برابری در انجام دادن کارها توجه بیش تری داشتند. یافته های پژوهش نشان داد که، با افزایش سن، کودکان به قصد و نیت توجه بیش تری نشان دادند که با یافته های پیاژه هم سو بود، اما این که کودکان در این پژوهش در سنین پنج و شش سالگی به قصد و نیت توجه داشتند و همچنین پسران در رشد اخلاقی جلوتر از دختران بودند مغایر با یافته های پیاژه بود.

Keywords:

قضاوت اخلاقی , کودکان , پیش دبستانی , داستان اخلاقی