پوریا محیط اصفهانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان.
رضا مدرس - دانشیار دانشکده منابع طبیعی و عضو قطب علمی مدیریت ریسک و بلایای طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان

در عصر حاضر که اثرات تغییر اقلیم و دخالت های انسانی به اوج خود رسیده است، رفتار بسیاری از رویدادهای حدی از جمله سیلاب ها دستخوش ناهنجاری های جدی قرار گرفته اند. از این رو ممکن است بسیاری از روش های سنتی که معمولا بر اساس پیش فرض اصلی ثبات و ایستایی رفتار پدیده مورد نظر تعریف شده اند دیگر برای مطالعه رویدادهای حدی کارایی و دقت کافی را نداشته باشند. لذا در این پژوهش سعی شد تا نحوه استفاده از تکنیک تحلیل فراوانی ناایستا به کمک مدل های جمعی تعمیم یافته برای تحلیل فراوانی سیلاب ها در دو حوضه نوده خرمالو و سراب صیدعلی به عنوان نمونه تشریح شود. بطور خلاصه نتایج نشان داد که در حوضه نوده خرمالو دبی های اوج سیلاب به صورت افزایشی ناایستا نسبت به زمان هستند و دبی طراحی یا صد ساله در این حوضه بدون در نظر گرفتن این ناایستایی حدود ۵۰% کمتر از واقعیت برآورد خواهد شد (۵۷۳/۵ نسبت به ۱۱۷۸/۹ متر مکعب بر ثانیه). همچنین نتایج نشان داد که دبی های اوج سیلاب در حوضه سراب صیدعلی به شدت تحت تاثیر بارش های ۲۴-ساعته می باشند. بطوری که به ازای بارش های ۲۴-ساعته مختلف از ۵ تا ۸۰ میلیمتر دبی ۱۰۰ ساله در این حوضه می تواند از ۷۹/۳ تا ۳۶۹/۵ متر مکعب بر ثانیه متفاوت باشد

سیلاب، مدلسازی سیل، تحلیل فراوانی ناایستا، رویدادهای حدی، دوره بازگشت