خدامراد سلیمیان - هیئت علمی

شناخت معانی واژگان و اصطلاحات اعتقادی و تبیین میدان معنایی آنها از دیرباز توجه دانشمندان شیعه را به خود جلب کرده است. در میان این واژگان، واژه «رجعت» و مشتقات آن، در مکتب اهل بیت: بسامد نسبتا بالایی دارد. این واژه که به یکی از اعتقادات ویژه و ضروری شیعه اشاره می کند، در مقاله حاضر از نگاه لغت و اصطلاح، مفهوم شناسی می شود. بنابراین نخست معنای لغوی رجعت با بهره از کتاب های لغت و سپس معنای اصطلاحی آن از نگاه بزرگان و علمای شیعه تحلیل می گردد. برآیند پژوهش که به روش توصیفی، تحلیلی انتقادی صورت گرفته، نشان می دهد آنچه عموم بزرگان و متکلمان شیعه از رجعت بیان می کنند، با بهره از برخی سخنان معصومان: است و به نظر می رسد ایشان در مقام تعریف اصطلاحی رجعت نبوده اند تا معنایی جامع ارائه کنند. از این رو دیدگاه بیشتر آنها بر بخشی از مفهوم رجعت تمرکز دارد و کمتر تعریف فراگیری ارائه شده است. این مقاله در پایان با در نظرداشت مجموع روایات رجعت، به بیان تعریفی جامع می پردازد.

رجعت, رجعت کنندگان, مهدویت, متکلمان شیعه