سید شهابالدین محسنی - دانشجوی دکتری دانشگاه عالی دفاع ملی

حکمرانی از دو بخش "حکم" و "راندن" تشکیل شده است. در واقع "حکم" به معنای فرمان، قاعده، مقررات، نظام، تنظیم، قانون و امثال آن است و "راندن" به معنای اجرا، اعمال قدرت، پیش بردن، راهبری، اداره، هدایت و امثال آن می باشد. مفهوم حکمرانی جهانی روز به روز رایجتر و بر پیچیدگی معنای آن افزوده شده است. حکمرانی خوب نیز به مثابه مقوله ای که از دیرباز در بحث از کارآمدی حکومت ها مطرح بوده است، در سال های اخیر بار دیگر مورد توجه و تدقیق قرار گرفته و به یک معنا در مشروعیت بخشی دولت ها نقش اساسی ایفا کرده است. اگر جامعه ای دارای نهادهای سیاسی، حقوقی و اداری باشد که امکان وضع و اجرای سیاست هایی را فراهم می آورد، حکمرانی خوب یک مساله مهم است. این نشان می دهد که در بسیاری از موارد، حکمرانی خوب تنها به ویژگی های خاصی از نهادهای دولتی اشاره نمی کند، بلکه به تعامل دولت ها با بخش های مختلف بخش خصوصی نیز اشاره دارد و می تواند توسط دولت به تنهایی تولید شود، اما در بسیاری از موارد نیاز به همکاری با سازمان های تجاری یا داوطلبانه وجود دارد. مفاهیم حاکمیت قانون، دموکراسی و حکمرانی خوب سنگ بنای دولت مدرن هستند. این سنگ بناها ساختار دولت و نهادهای آن، موقعیت نهادهای دولتی و شهروندان و هنجارهای روابط بین دولت و شهروندان را تشکیل می دهند. اینها تا حدی مفاهیم همپوشانی هستند، اما عناصر متمایز را می توان شناسایی کرد. حاکمیت قانون با ایده مبانی حقوقی اقدامات دولت و لزوم حمایت از حقوق اساسی شهروندان آغاز می شود. دموکراسی به حاکمیت قانون عمق می بخشد و به ویژه به شفافیت و مشارکت شهروندان اهمیت می دهد. حکمرانی خوب نه تنها در مورد توسعه بیشتر حکومت قانون و دموکراسی است، بلکه شامل آن نیز می شود.

حکمرانی، حکمرانی جهانی، حکومت قانون، دموکراسی