پریسا شاه محمدی - کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه شهید باهنر کرمان
محمود بابائی - استادیار دانشگاه شهید باهنر کرمان

پویایی های نظام بین الملل، ماهیت تصمیمات و سیاستگذاری ها در حوزه سیاست خارجی را با تغییرات گسترده ای روبه رو کرده است؛ به نحوی که در جهان کنونی، دیگر وضعیت ژئوپلتیکی به عنوان یک امتیاز راهبردی محسوب نمی شود و کشورها تنها زمانی می توانند این وضعیت را به دستاوردهای راهبردی در حوزه های اقتصادی، سیاسی - امنیتی و حقوقی تبدیل کنند که در چارچوب مجموعه ای از دستورالعمل ها وارد معادلات منافع محور شوند. توافق های چندجانبه در بین کشورهای دنیا مربوط با مسائل چالش برانگیز، معمولا نقطه عطفی برای نقش آفرینی طرفین در تحولات پس از آن است. برجام ابزاری برای ایران بود تا در دورهای که سعی می شد ایران با طرح تلاش برای ساخت تسلیحات هسته ای به انزوا برده شود، با این توافق به بازیگری موثر در چانه زنی بین المللی تبدیل شود. ایران در فضای پسابرجام، به شکل رسمی وارد فضای اقتصاد و سیاست جهانی و منطقه ای شد. انقلاب اسلامی ایران از بدو پیروزی، با دشمنی های متعددی از جانب کشورهای عربی منطقه مخصوصا کشور عربستان مواجه گردید. اقتدار روزافزون ایران و تقویت جایگاه منطقه ای کشور باعث گردید برخی کشورهای منطقه در برابر جمهوری اسلامی که راس محور مقاومت به شمار می آید، جبهه ای تشکیل دهند که به خط سازش موسوم گردید. این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که تعامل ایران با جامعه جهانی در اثر برجام چه تاثیری بر نقش آفرینی این کشور در منطقه خلیج فارس گذاشته است؟ با توجه به ماهیت این پژوهش روش توصیفی - تحلیلی، بر اساس اطلاعات به دست آمده از روش های منابع کتابخانه ای و اسنادی با بهره گیری از مقالات علمی معتبر، کتب، نشریات، تحلیل ها و سایت های اینترنتی استفاده شده است که نگارنده از طریق جستجوی منابع، مطالب مورد نیاز را فیش برداری نموده است و از اطلاعات آن، در این پژوهش بهره برداری کرده است.

برجام، عربستان، ایران، خلیج فارس، توافق هسته ای