سیدعلی هاشمی - گروه علوم آزمایشگاهی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد چالوس، چالوس، ایران
سیده زهرا بطحائی - گروه بیوشیمی بالینی، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

مقدمه: شیوعت وسیع ویروس SARS-COV-۲ در سرتاسر جهان منجر به پاندمی COVID-۱۹ شده است. درک مکانیسم برهمکنش ویروس با گیرنده های میزبان کمک شایانی به توسعه داروها و استراتژی های درمانی مناسب می کند. مواد و روش ه ا: در مطالعه حاضر، با استفاده از یک پروتکل استاندارد مرور سیستماتیک، مطالعات تجربی گزارش کننده اثرات ضد ویروسی ترکیبات گیاهی علیه ویروس های خانواده کرونا در پایگاه اطلاعاتی Google Scholar و PubMed جستجو شد. مقالات اصیل دارای معیارهای ورود به مطالعه انتخاب شد و جهت شناسایی ترکیبات گیاهی مورد بررسی قرار گرفت. سپس، برهمکنش این مواد با دومین اتصال به گیرنده (RBD) پروتئین اسپایک ویروس SARS-COV-۲، با استفاده از تجزیه و تحلیل داکینگ مولکولی مورد بررسی قرار گرفت. سه ماده موثره که داری مساعدترین قدرت پیوند با RBD بودند، انتخاب شدند و مکانیسم مولکولی برهمکنش آنها، با نرم افزارهای MOE, Pymol و Ligplot تجزیه و تحلیل شد. نتایج: سه ماده موثره گیاهی باواچینین، گریلیفول و به ترتیب با مقادیر ΔG برابر با ۴/۸- ، ۱/۸- و ۷/۶- دارای بالاترین برهمکنش با RBD و مهار اتصال ویروس- میزبان در بین ۲۴ ماده مورد بررسی بودند. اتصال این لیگاندهای گیاهی به RBD به واسطه موتیف اتصالی گیرنده (RBM) و مشارکت تعدادی از آمینواسیدهای این موتیف به خصوص ریشه های Gln۴۹۳, Leu۴۵۵ و Asn۵۰۱ صورت می گیرد. نتیجه گیر: با درنظر داشتن اثرات ضد ویروسی تجربی و برهمکنش مساعد باواچیتین، گریلیفول و لوتئولین با پروتئین اسپایک SARS-COV-۲ مطالعه حاضر این مواد گیاهی را جهت انجام کارآزمایی های بالینی در بیماری COVID-۱۹ پیشنهاد می دهد.

سارس- کو- ۲، تجزیه و تحلیل داکینگ مولکولی، آنتیوایرال ها، پروتئین اسپایک، ترکیبات گیاهی