رامین فقلاح - دانشجوی دکترای فیزیولوژی ورزشی، تربیت بدنی و علوم ورزشی با گرایش فیزیولوژی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
حسن متین همایی - دانشیار تربیت بدنی و علوم ورزشی با گرایش فیزیولوژی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
صالح رحمتی احمدآباد - استادیار تربیت بدنی، واحد پردیس دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

مقدمه: با توجه به عوارض شدیدی که استفاده یا مواجه با سم کلریبریفوس (CPF) بر ریه و سیستم تنفسی برجای می گذارد، در این مطالعه تاثیرات تمرینات هوازی بر بهبود عوارض ناشی از مسمومیت با CPF در سطح تغییرات بافت ریه و بیان ژن ها در موش های صحرایی بررسی گردید. مواد و روش ها: ۱۶ سرموش صحرایی نژاد ویستار در ۶ گروه کنترل سالم، کنترل مسموم با دوز ۱، ک نترل مسموم با دوز ۳، گروه تمرین دیده مسموم با دوز ۱، گروه تمرین دیده مسموم با دوز ۳ و کنترل DMSO تقسیم شدند. ماده CPF در دو دوز مختلف به صورت درون صفاقی به گروه های مورد نظر تزریق شد. پس از ایجاد مسمومیت، تمرینات ورزشی طبق یک برنامه ورزشی معین به گروه های مورد نظر داده شد. ارزیابی های بافت شناسی، اندازه گیری شاخص های استرس اکسیداتیو (SOD و MDA) و تغییرات بیان دو ژن SP-A و COP-۱ در تمامی گروه های مورد مطالعه به ترتیب با استفاده از روش های رنگ آمیزی H&F و PAS و real-time PCR انجام شد. نتایج: تصاویر حاصل از ارزیابی های بافت شناسی نشان داد که میازن تخریب مخاطی بافت ریه در گروه های کنترل مسموم با دوز ۱ و دوز ۳ افزایش یافته بود (P=۰/۰۰۱). پس از انجام تمرینات هوازی به میازن قابل توجهی از شدت میازن تخریب بافت کاسته شده بود. همچنین شاخص های اکسیداتیوی نظیر MDA و آنتی اکسیدانی مانند SOD در بافت گروه های مسموم به ترتیب به میازن معنی داری افزایش یافته بودند که پس از انجام تمرینات مشاهده گردید. میزان SOD افزایش و سطح MDA کاهش یافته است. در سطح مولکولی نیز مشاهده شد که بیان دو ژن SP-A و COP-۱ در گروه کنترل مسموم با CPF به میزان معنی داری کاهش یافته بود که پس از تمرینات هوازی به میازن معنی داری نسبت به گروه های کنترل افزایش یافتند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه به نظر می رسد تمرینات هوازی از طریق کاهش استرس های اکسیداتیو ناشی از مسمومیت با ترکیباتی نظیر CPF نقش موثری در کاهش آسیب های بافتی ناشی از استرس های اکسیداتیو و تنظیم بیان ژن های اختصاصی بافتی داشته باشند.

آفتکش های ارگانوفسافات، کلرپیریفوس، تمرینات هوازی، بافت ریه، COP-۱, SP-A