زیبا مصدق مهرجردی - دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد ایران
عزیزاله توکلی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد ایران
هادی حیدری نیا - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد ایران

نقش و اهمیت انواع جملات انشایی در انتقال مفاهیم عرفانی بسیار چشمگیر است و مولانا چونعرفای صاحب قلم برای تعلیم و بیان تجارب عرفانی و هیجانات عارفانه ی خود، ابزارهای گوناگونزبانی، ازجمله جملات انشایی با مفاهیم مجازی در خدمت گرفته است. بدیهی است که «انشا» ازعناصر بسیار مهم زبان عرفانی به شمار می رود و در این مقاله ساعی شده با روش کتابخانه ای وتحلیلی، با بررسی شیوه های کاربرد «ندا» که از مقوله های مهم انشا است، به بسامد و تنوع این جملات درمثنوی شریف پرداخته، با توجه به بارمعنایی هریک، دیدگاه صاحب نظران را تحلیل و جمع بندی کنیم. معانی مجازی منادا در دفتر دوم مثنوی، از نظر بسامد به ترتیب شامل: تعظیموتحسین، توبیخ و سرزنش، ارشاد و تربیت، دعا و نیایش، استغاثه و دادخواهی، تحذیر، تحسر،اظهار بیزاری وتنفر، دلجویی و استیناس، اظهار شگفتی و تذکر می باشد، هم چنین نگارنده قصد دارد انواع منادا که به تنهایی بار معنایی مجازی دارد از عباراتی که همراه منادا می آید و دربردارنده ی بار معنای ثانوی است از هم تفکیک نموده، دسته بندی های جدیدی ارائه گردد.

علم معانی، معانی ثانوی، انشاء، منادا، مثنوی معنوی