داود تارویرودی زاده - گروه مدیریت، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

استان اردبیل از عمده ترین تولید کنندگان محصولات گلخانه ای در کشور است این عامل سبب شد تا در این تحقیق بااستفاده از نمونه تصادفی ۳۰۵ تایی در سال ۱۳۹۸ ، نرخ بازده و دوره بازگشت سرمایه در سبزی و صیفی، توت فرنگی و گلهای شاخه بریده در گلخانه های استان اردبیل با تاکید بر ضرورت حفاظت از محیط زیست، بررسی و محاسبه قرار گرفته و باکشت سبزی و صیفی در فضای باز، مورد مقایسه قرار بگیرد. نتایج به دست آمده نشان می دهدکه استفاده ازکود های زیستیدر هر دو روش نقش بالقوه و کلیدی در بهره وری و پایداری خاک، تجدید پذیر بودن و سازگاری با محیط زیست و از نهادههای مقرون به صرفه برای کشاورزی و مکمل کود های شیمیایی در سیستم کشاورزی پایدار می تواند باشد. همچنین نتایجبررسی اقتصادی نشان می دهد که متوسط نرخ بازده در گلخانه های سبزی و صیفی، گل های شاخه بریده و توت فرنگی بهترتیب حدود ۲۵، ۱۹ و ۲۸ درصد و در سبزی و صیفی فضای باز حدود ۱۱/۴۵ درصد است. دوره بازگشت سرمایه در گلخانه های سبزی و صیفی، گل های بریده و توت فرنگی به ترتیب حدود ۷/۲۹ و ۶ سال است. مقایسه سبزی و صیفی گلخانه ای بافضای باز نشان می دهد که تولید در گلخانه، مصرف آب کمتر، دارای اشتغال زایی بیشتر، عملکرد بهتر، استفاده بهتر از منابعتولید و قیمت فروش بهتر است اما دارای بازده اقتصادی کمتر، هزینه تولید بیشتر، باقی مانده سموم بیشتر و نیازهای سرمایهای زیادتری در مقایسه با فضای باز است. افزایش میزان و دوره باز پرداخت اعتبارات، گسترش گلخانه های فلزی، مدیریتپسماند گلخانه ای، توسعه تحقیقات در زمینه بهبود عملکرد و گسترش گلخانه ها در ناحیه پنجگانه، از عمده ترین توصیه هایسیاستی این تحقیق است.

بررسی اقتصادی، محصولات گلخانه ای، حفاظت از محیط زیست، اردبیل