جمشید احسانی نیا - استادیار ژنتیک و اصلاح نژاد دام، گروه کشاورزی، مجتمع آموزش عالی میناب، دانشگاه هرمزگان

به منظور ارزیابی تنوع فنوتیپی شترهای منطقه جنوب کرمان، خصوصیات ریخت شناسی و ابعاد بدن تعداد ۱۳۶نفر شتر در ۸ ناحیه جاز موریان مربوط به سه اکوتیپ مختلف شتر اندازه گیری شد. اکوتیپ ها شامل جمعیت های شتررودباری، بومی و پاکستانی بودند که شترهای اصلی جهت پرورش در این نواحی بودند. صفات طول سر، طول گوش، طولکوهان، دور سینه و محیط شکم، ارتفاع در جدوگاه و برآورد وزن بدن مورد مطالعه قرار گرفتند. داده های موردنظر با استفادهاز رویه GLM برنامه SAS تجزیه و تحلیل شدند. میانگین محیط سینه در شترهای رودباری، بومی و پاکستانی به ترتیب۳۱ / ۳±۸۲ / ۱۷۰ ، ۶۷ / ۱±۵۷ / ۱۷۵ ، ۶۰ / ۱±۳۳ / ۱۸۶ سانتی متر بود. میانگین طول سر در جمعیت شترهای پاکستانی نسبت به شترهای بومی و رودباری به طور معنی داری بالاتر بود ۰۵ / ۰ > p و شترهای بومی میانگین طول گوش بالاتری نسبت بهبقیه شترها داشتند ۰۵ / ۰ > p . جمعیت شترهای اکوتیپ پاکستانی از لحاظ صفات دور سینه، محیط شکم و ارتفاع درجدوگاه نسبت به سایر جمعیت های شتر اختلاف معنی داری داشت ۰۵ / ۰ > p اما هیچگونه اختلاف معنی داری بینشترهای بومی و رودباری از لحاظ میانگین صفات ذکر شده وجود نداشت.نتایج این مطالعه نشان داد که شترهای بومی، رودباری و پاکستانی از لحاظ خصوصیات فنوتیپی و بیومتری با همتفاوت دارند و این تنوع فنوتیپی در برنامه های اصلاح نژاد برای انتخاب ارزشمند است و ممکن است پایه و اساسی برایانتخاب و بهبود باشد.

اکوتیپ های شتر، شتر تک کوهانه، صفات مورفولوژیکی، خصوصیات فنوتیپی، جاز موریان