محمد شریفی - دانشیار علوم قرآن و حدیث، دانشگاه مازندران
الهام عموئی - دانشجوی کارشناسی ارشد قرآن و حدیث، دانشگاه مازندران

شیطان موجودی آزاردهنده از جن است که در برابر حضرت آدم (ع) تکبر ورزید و رانده شد و از خداوند کریم مهلت خواست تا بندگان، غیر از افراد مخلص را گمراه کند و خداوند متعال این مهلت را برای آزمایش انسان قرار داده است. واژه «شیطان» به دفعات مکرر در آیات قرآن بیان شده است. از پیدایش لفظ تا کسب مفهوم قرآنی اش، تطور قابل ملاحظه ای داشته است. هدف این پژوهش، دریافت مفهوم مس حضرت ایوب (ع) توسط شیطان و رنج و عذاب آن حضرت (ع) طبق آیه ۴۱ سوره «ص» است. حال سوال اصلی این است که آیا شیطان این توانایی را دارد که انسان را بیمار کند؟ آیا مس شیطان از نوع لمس کردن و حلول شیطان در بدن حضرت ایوب (ع) بوده است؟ لذا در این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی تلاش گردید تا نگرش جدیدی از مس و کارکرد شیطان ارائه شود و شش دیدگاه در خصوص آیه مذکور بیان گردیده و سپس این دیدگاه ها با استفاده از دلایل قرآنی و عقلی، مورد نقد و تحلیل قرارگرفت. یافته ها نشان می دهد که نسبت بیماری به شیطان در طول اسباب طبیعی مورد قبول نیست؛ بلکه شیطان به وسیله وسوسه، موجبات رنج و عذاب حضرت ایوب (ع) را فراهم آورد. هم چنین کلمه مس شیطان به معنی وسوسه است و ادعای مس به معنای رنج و بلا، صحیح نیست.

شیطان، مس، ایوب (ع)، آیه ۴۱ ص.