سعید بازگیر - استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران،
رقیه علی پور - دانشجوی کارشناسی ارشد اقلیم شناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران
معصومه مقبل - استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران

پس از گندم، برنج دومین محصول کشاورزی پرمصرف در ایران می باشد. هدف از انجام این مطالعه بررسی تغییر پذیری عملکرد محصول برنج و تخمین عملکرد آن در استان‎های مازندران و خوزستان می‎باشد. برای این منظور از داده‎های اقلیمی دما، ساعات آفتابی و رطوبت نسبی در یک دوره ۱۰ ساله (۱۳۹۱ تا ۱۳۹۹) و همچنین داده‎های عملکرد برنج استفاده شده است. برای تحلیل‎های آماری از ضریب تغییرات، ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساده خطی رگرسیونی استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می‎دهد که نوسانات عملکرد برنج در استان مازندران بیشتر از خوزستان است. به طور میانگین ضریب تغییرات در استان خوزستان ۱۰ و در مازندران ۱۷ درصد بدست آمد. بررسی تحلیل ضرایب همبستگی بین عملکرد برنج و متغیرهای اقلیمی در اغلب شهرستان های مورد مطالعه نتایج معناداری نشان نداد. تنها در شهرستان‎های ساری در مرحله نشاء و در بابلسر در مرحله مومی شدن معادلات آماری تخمین عملکرد برنج در سطح ۵ درصد معنادار شدند (در ساری ضریب همبستگی ۶۶۲/۰- و در بابلسر ۵۹۸/۰-).

عملکرد برنج، اقلیم، ضریب تغییرات، مازندران، خوزستان