اشرف اسدی - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران ،ایران

هدف این پژوهش شناسایی پدیده های همدید موثر بر بارش های تابستانی ناشی از فعالیت سامانه مونسون می باشد. برای این امر از داده های بارش روزانه ایستگاه های هواشناسی استان و داده های جو بالا شامل ارتفاع ژئوپتانسیل ، باد مداری و نصف النهاری ، اومگا ، نم ویژه و دما از پایگاه داده سازمان جو اقیانوس شناسی ایالات متحده استفاده گردید. در ابتدا روزهای بارشی در ماه های فعالیت مونسون مورد شناسایی قرار گرفت و سپس دو روز که در ایستگاه های گچساران و یاسوج که دارای طول آماری بیش از سایر ایستگاه ها می باشند و بارش قابل توجهی نیزدریافت شده بود ، جهت بررسی همدید پدیده انتخاب گردید. بررسی نقشه های ناهمواری ارتفاع ژئوپتانسیل ، فشار سطح زمین، نم ویژه،امگا، دما و باد نشان داد که فعالیت همرفت حرارتی ناشی از گسترش کم فشار گنگ و کم فشار موسمی هندوستان توام با کم فشار ایران شرایط همگرایی سطحی جهت صعود هوا تا زیر تراز ۷۰۰ هکتوپاسکال را فراهم نموده است. در روزهای مورد بررسی این کم فشارها سلول های پرفشار جنب حاره را به لایه میانی جو محدود کرده و شرایط گسترش سامانه تا دامنه های زاگرس و ایران مرکزی را فراهم نموده اند. رطوبت مورد نیاز این رویداد توسط حرکات واگرایی ناشی از استقرار پرفشار مستقر در دریای عرب و خلیج عدن ضمن گذر از خلیج فارس به جنوب ایران و درون سامانه ارسال شده است.

ناهمواری ارتفاع ژئوپتانسیل ، امگا ، سامانه مونسون ، بارش ، استان کهگیلویه و بویر احمد.