حسن خاوریان - استادیار، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی،
فاطمه تقوی نیا - دانشجوی دکتری، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی
مریم احمدی شمس آباد - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی

تقسیم بندی آب و هوایی، کشف نظم موجود در اوضاع آب و هوایی یک منطقه و بررسی و شناخت دقیق عناصر و پدیده های اصلی آب و هوایی آن منطقه است. برای این منظور با استفاده از داده های ایستگاه های سینوپتیک در استان های اردبیل و آذربایجان شرقی از بدو تاسیس تا ۲۰۱۵، ۱۰ متغیر اقلیمی از ۱۴ ایستگاه هواشناسی انتخاب شد و به وسیله ی روش های نوین آماری مانند تحلیل عاملی و خوشه بندی به بررسی اقلیم منطقه و در نهایت به پهنه بندی اقلیمی آن اقدام شد. پس از بررسی تحلیل عاملی بر روی ۱۰ عنصر اقلیمی، سه عامل که بیش ترین نقش را در اقلیم منطقه داشتند، شناسایی شدند و نقشه های مربوط به آنها ترسیم و بررسی گردید. نتایج حاصل از بررسی با روش تحلیل عاملی نشان داد که اقلیم منطقه مورد مطالعه متاثر از ۳ عامل است. این عوامل به ترتیب اهمیت عبارتند از: عوامل بارشی، حرارتی، رطوبتی. این سه عامل ۱۳۹/۹۰ درصد رفتار اقلیمی را در منطقه مورد مطالعه توجیه کرده اند. با توجه به نمودار درختی حاصله، سه ناحیه ی اقلیمی نیمه خشک و گرم، نیمه خشک و معتدل، نیمه خشک و سرد در منطقه مورد مطالعه تشخیص داده شد.

پهنه بندی، تحلیل عاملی، تحلیل خوشه ای، اردبیل و آذربایجان شرقی