مروری بر عوامل موثر بر کیفیت ردپای اکولوژیکی در ایران

تخریب محیط زیست یکی از مهمترین دغدغه های کشورهای درحال توسعه از جمله کشور ایران است. در سالهای اخیر یکی از مهمترین شاخص هایی که در سطح جهانی مطرح بوده و به عنوان معیاری برای نشان دادن وضعیت پایداری اکولوژیک استفاده شده است ردپای اکولوژیکی است که میزان مصرف انسان و اثر این مصرف را بر محیط زیست ارزیابی می کند. هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسی عوامل موثر بر کیفیت ردپای اکولوژیکی در ایران است. تحقیق به روش مروری روایتی انجام گرفت و براساس آن، پایگاه های اطلاعاتی گوگل اسکالر، مگیران، ساینس دایرکت و اشپرینگر با استفاده از کلیدواژه های اقتصاد سایه، کیفیت ردپای اکولوژیکی و ایران مورد جستجو قرار گرفت. پس از مطالعه و ارزیابی محتوای مقالات، عوامل موثر بر کیفیت ردپای اکولوژیکی شناسایی گردید. نتایج به دست آمده در این مطالعه نشان می دهد عامل دیگری که می تواند بر ردپای اکولوژیکی و محیط زیست اثر گذار باشد اقتصاد سایه ای است، که در ایران نادیده گرفته شده است. با افزایش اندازه اقتصاد سایه احتمال افزایش تخریب محیط زیست توسط شاخص های مختلف محیط زیستی دور از ذهن نخواهد بود. اقتصاد سایه به دلیل عدم رعایت قوانین موجود در بخش رسمی اقتصاد و عدم پرداخت جریمه یا مالیات ناشی از آلودگی های زیست محیطی همواره بالاتر از حد بهینه ی اقتصادی به فعالیت خود ادامه داده و در نتیجه باعث تخریب فراوان و بیشتر محیط زیست را فراهم می آورد.

Keywords:

اقتصاد سایه , کیفیت ردپای اکولوژیکی , ایران