کاربرد GIS در پهنه بندی پتاسیم خاک فضای سبز درون شهری (مطالعه موردی: منطقه دو شهرداری شیراز)

از جمله موارد مهم که در توسعه پایدار محدوده های فضای سبز نقش موثری دارد، آگاهی از میزان عناصر غذایی خاک و بهینه سازی مصرف کودهای شیمیایی است. هم اکنون مصرف بی رویه کودها موجب آلودگی های زیست محیطی در فضای سبز درون شهری گردیده است. بر این اساس برای بهینه سازی مصرف کود نیاز به شناخت از وضعیت حاصلخیزی خاک فضای سبز درون شهری است و تهیه نقشه پراکنش عناصر غذایی بعنوان یکی از ابزارهای مناسب در این زمینه محسوب می-گردد. هدف از این پژوهش ارزیابی پراکنش عنصر غذایی پرمصرف پتاسیم در حاصلخیری خاک با استفاده از تکنیک زمین آمار و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) می باشد. در این مطالعه به روش سیستماتیک تصادفی محدوده مورد مطالعه به شبکه ۲۰۰۰ × ۲۰۰۰ تقسیم و بعد از هر شبکه بسته به تراکم فضای سبز نمونه برداری تصادفی برداشت می شود. ثبت نقاط با استفاده از دستگاه GPS انجام گرفت سپس نمونه مرکب خاک از محدوده های فضای سبز منطقه دو شهرداری شیراز جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل گردید. برای تجزیه و تحلیل آمار ابتدا توزیع آماری داده ها تست شد و سپس نقشه پراکنش عناصر غذایی در محیط GIS Arc تولید شد. بر اساس نقشه ها بخشی از فضای سبز که از نظر پتاسیم در طبقه خوب قرار گرفته اند حدود ۹ درصد سطح فضای سبز (۱۰ هکتار) ، بخشی دیگر از محدوده های فضای سبز که در طبقه خیلی خوب از نظر پتاسیم خاک قرار دارد شامل ۹۱ درصد اراضی و معادل حدود ۱۰۳ هکتار می باشند. روند تغییرات پتاسیم از غرب به شرق مقعری شکل است و از شمال به جنوب نیز مقعری شکل است و در میانه منطقه کمترین مقدار پتاسیم را شاهد هستیم. پتاسیم در کل سطح فضای سبز بیشتر از ۲۵۰ ppm است که این نشان می دهد، کمبود خاصی برای عنصر پتاسیم برای کاشت و نگهداری گیاهان و درختان فضای سبز وجود ندارد و به مصرف کمی کود شمیایی برای تقویت پتاسیم خاک نیاز است.

Keywords:

تغییرات مکانی , زمین آمار , کریجینگ معمولی , نقشه حاصلخیزی , پتاسیم خاک فضای سبز