مرضیه خلیلی - گروه شیمی، دانشگاه محقق اردبیلی
حبیب اله اسکندری - گروه شیمی، دانشگاه محقق اردبیلی
فاروق نصیری - گروه شیمی، دانشگاه محقق اردبیلی

هیدرازین یک عامل کاهنده قوی است که به طورگسترده درصنعت وکشاورزی استفاده می شود. هیدرازین علاوه برواکنش پذیر و انفجاری بودن، بسیارسمی و سرطانزا می باشد و به راحتی از راه دهان، پوست و یا استنشاق جذب می شود. با توجه به کاربردهای این ترکیب همچنین تاثیرات زیست محیطی آن اندازه گیری این ترکیب مهم و با ارزش محسوب می گردد. در تحقیق پیش رو، یک سامانه تزریق در جریان پیوسته به منظور اندازه گیری سریع و ساده هیدرازین طراحی شد. اساس روش بر تولید برخط (در یک واکنشگاه الکتروشیمیائی) کلر فعال از واکنش اکسایش کلرید بر روی الکترود فنر مانند پلاتینی استوار است. کلر تولید شده طی واکنش با یک ترکیب بای فنولی ایجاد محصول شدیدا زرد رنگ می کند که به طریق اسپکتروفتومتری قابل ردیابی است. با وارد کردن نمونه حاوی هیدرازین به این محیط طی واکنش که بین هیدرازین و کلر انجام می شود مقدار کلر کاهش یافته و لذا محصول زرد رنگ حاصل از اکسایش ترکیب بای فنولی و در نتیجه جذب نیز کاهش می یابد. میزان کاهش جذب که به صورت یک پیک معکوس ظاهر می گردد، متناسب با مقدار هیدرازین موجود در نمونه وارد شده می باشد. بهینه کردن شرائط اندازه گیری به روش یک متغیر در هر بار صورت گرفت. با این روش و در شرائط بهینه، اندازه گیری هیدرازین در محدوده خطی ۰/۳ تا ۲۵ میکرو مولار محقق شده است. همچنین بررسی اثرات گونه های افزوده شده نشان داد که روش از گزینش پذیری مناسبی برخوردار بود. تکرارپذیری،صحت و تکثیرپذیری روش مورد بررسی قرار گرفت و روش با موفقیت به منظور اندازه گیری هیدرازین در نمونه های آب و خاک، همچنین اندازه گیری ایزونیازید در نمونه های داروئی صورت گرفت.

واکنشگاه الکتروشیمیائی برخط، اندازه گیری هیدرازین، بای فنول، اسپکتروفتومتری.