مهدی زارع مهرجردی - دانشجوی دکتری، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه یزد
اصغر دشتی رحمت آبادی - دانشیار، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه یزد

یاتاقان های ژورنال گازی امروزه بطور گسترده ای در عرصه های مختلف صنعتی بکار گرفته می شوند. وجود ویژگی های مطلوبی همانند اصطکاک بسیار اندک و قابل صرف نظر، عدم آلودگی و دسترسی آسان به روانکار، توسعه روز افزون این گروه از یاتاقان ها را در پی داشته است. از این رو شناخت صحیح وضعیت عملکرد این یاتاقان های گازی بویژه در راستای جلوگیری از بروز شرایط نامناسب عملکردی نظیر وضعیت ناپایداری و رخداد برخورد مابین محور و پوسته امری ضروری خواهد بود. در کار حاضر پس از استخراج معادله رینولدز حاکم بر عملکرد یاتاقان گازی غیرمدور دو لب و سه لب و ترکیب آن با معادلات وابسته به زمان مربوط به ارتعاشات مرکز محور صلب درون یاتاقان، مسیری جهت دستیابی به وضعیت حرکتی محور در هر لحظه از زمان بر پایه روش های حل عددی اجزاء محدود و رانگ- کوتا ایجاد شده است. تاثیر میزان نابالانسی جرمی محور بر عملکرد یاتاقان در پژوهش حاضر با استفاده از ترسیم نمودارهای گوناگونی نظیر دیاگرام های پاسخ فرکانسی ، طیف توانی ، مسیر دینامیکی ، نگاشت پوانکاره و نمودار دو شاخه گی انجام گرفته است. نتایج گویای بروز رفتارهای پریودیک، KT پریودیک، شبه نوسانی و بی نظم منجر به برخورد محور و پوسته با تغییر در میزان نابالانسی محور می باشند. همچنین از نمودارها توانایی متفاوت یاتاقان های ژورنال غیرمدور دو لب و سه لب گازی در مهار حرکات نوسانی ایجاد شده در مرکز محور بوضوح آشکار می باشد.

یاتاقان ژورنال گازی غیرمدور، عملکرد دینامیکی غیرخطی، نابالانسی جرمی روتور، دیاگرام دو شاخه گی، نگاشت پوانکاره