ابوالقاسم ابراهیمی - دانشیار دانشکده اقتصاد مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
عباس عباسی - دانشیار دانشکده اقتصاد مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
سیده شیما کارانجام - دانشجوی دکتری دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، تهران، ایران

فرهنگ یکی از موضوعات نظری جدالآمیز در سازمان هاست که به رغم تلاش پژوهشگران جهت توصیف ظریف این پدیده، هنوز در مسیر شناخت ماهیت آن مشکلات بسیار وجود دارد. پژوهش حاضر درصدد است، با طراحی مدلی در این حوزه، گامی جهت بهبود شناخت مقوله پیچیده فرهنگ بردارد. این پژوهش مطالعه ای آمیخته، از نظر روش اکتشافی و از نظر هدف توسعهای و کاربردی است. به منظور اجرای این پژوهش، پس از بررسی مبانی فلسفی و پارادایمی و انتخاب پراگماتیسم، به منزله مبنای مناسب، مقالات داخلی و خارجی موجود و مرتبط به صورت گسترده مطالعه و ۶۰ بعد فرهنگ از میان آنها استخراج شد. سپس، برای دستیابی به معرفت وحدتگرایانه، در کنار کثرت حاصلشده، با تکیه بر ویژگیهای مفهوم فرهنگ سازمانی، این ابعاد در قالب مدلی استعاری مفهومی، تحت عنوان «مدل کهکشانی»، استقرار داده شد و برای دستیابی به این مهم همه ابعاد در یک جلسه گروه کانونی، متشکل از مدیران برج پژوهشی محمد رسول الله(ص)، دستهبندی شد. به منظور سنجش روایی مدل، از نظر بیست تن از خبرگان فرهنگ سازمانی و جهت سنجش پایایی از شاخص کاپا استفاده شد. توجه اجمالی به این مدل میتواند اختلافات نظری در این حوزه را کاهش دهد و دریچه ای جدید جهت شناخت این مفهوم رو به اندیشمندان و نظریه پردازان بگشاید.

استعاره فرهنگی, برج پژوهشی محمد رسول الله(ص), فرهنگ سازمانی, گروه کانونی, مدل کهکشانی