بررسی علل گرایش به عرفی گرایی نزد روشنفکران معاصر ایرانی (با تاکید بر نظریات عبدالکریم سروش و محمد مجتهد شبستری)

یکی از مهمترین کارکردهای انقلاب اسلامی و شاخصه های اساسی آن توجه به دین و معنویت می باشد که از سوی بسیاری از روشنفکران جامعه و تئوری پردزان انقلاب مورد توجه و تاکید قرار گرفت. اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، عرفی گرایی در میان روشنفکران و فرایند آن از مباحث مهم جامعه در حوزه دین و مناسبات سیاسی و اجتماعی به شمارمی رود. لذا دو دیدگاه حداقلی و حداکثری در تقابل با دین و جایگاه آن در عرصه جامعه وجود دارد. که علل و عوامل موثری در این فرایند مشاهده می شود که کمتر مورد توجه و تحقیق قرار گرفته است. برهمین اساس مهمترین پرسش مقاله پیش رو عبارت است از اینکه؛ دلایل گرایش روشنفکران دینی به عرفی گرایی بعد از انقلاب اسلامی در ایران چیست؟ در بیان مدعا نیز؛ عدم تفهم صحیح از جوهر دین و حقیقت دینداری، ضعف در کارآمدی سیاسی، رهیافت هرمنوتیکی به دین، اولیوت دادن به دموکراسی در تقابل با دین از دلایل اصلی گرایش روشنفکران دینی به عرفی گرایی پس از انقلاب اسلامی معرفی شده است. مهمترین هدف این پژوهش نیز؛ تبیین علل عرفی گرایی در میان روشنفکران دینی پس از انقلاب اسلامی ایران (با تاکید بر نظریات عبدالکریم سروش و مجمد مجتهد شبستری) است. نتایج حاکی از آن است که عرفی گرایی در جمهوری اسلامی ایران، به امری اجتناب ناپذیر بدل شده و با مدرنیته در هم تنیده شده است. تحقیق حاضر با بهره گیری از روش تحلیلی توصیفی در مورد گفتمانهای روشنفکری پس از انقلاب اسلامی به رشته تحریر در آمده است.

Keywords:

عرفی گرایی , مدرنیته , روشنفکران معاصر ایرانی , عبدالکریم سروش و محمد مجتهد شبستری