صابر مصورزاده - دانشجوی دکترای شهرسازی دانشکده فنی و مهندسی واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
فرح حبیب - استاد تمام و عضو هیات علمی دانشکده عمران، معماری و هنر واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کاوه رشیدزاده - استادیار و عضو هیات علمی دانشکده فنی و مهندسی واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

رشد جمعیت شهری جهان در قرن اخیر و تغییرات محیطی حاصل از شهرنشینی و شهرگرایی موجب توسعه شهری غیر متوازن و از هم گسستن سکونتگاههای طبیعی شده است که این امر موجب تغییرات آب و هوایی و زیست محیطی ، افزایش فرکانس و شدت حوادث و تشدید بلایای طبیعی مانند زلزله در شهرها شده است.بنایراین شهرها باید بر اتکا بر ظرفیت داخلی خود بتوانند برای حیات و رشد مداوم در برابر تغییرات زیست محیطی جهان ، پایدار و تاب آور شوند. این در حالی است که مورفولوژی شهرها ممکن است غیر قابل تغییر و غیر منعطف بوده و خواص آن تاثیر مستقیم بر تغییرات اجتماعی و اقتصادی و محیط شهری داشته باشد و یا بالعکس می تواند موجب کاهش آسیب و افزایش ظرفیت پاسخدهی شهرها به شوک های وارده گردد.پژوهشگران در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و تحلیل عاملی(Factor Analysis) به دنبال شناسائی و تبیین مولفه های اصلی مورفولوژی و تاب آوری شهری در مقیاس های کلان و میانی می باشند. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که بر اساس روش تحلیل عاملی نهایتا ۶ عامل اصلی از میان ۲۸ عامل شناسائی شده بر میزان تاب آوری یکپارچه شهرها از منظر مورفولوژی شهری موثر خواهد بود که عبارتند از : ۱. اتصال پذیری و هم پیوندی شبکه، ۲. تراکم تقاطع و شبکه ارتباطات، ۳. میزان نابرابری و توزیع امکانات شهری ، ۴. نسبت معابر قابل استفاده در زمان بحران، ۵. آموزش و آگاهی اجتماعی، ۶. میزان اشتغال و بیکاری.

تاب آوری شهری, مورفولوژی شهری, روش تحلیل عاملی