مجید بادروح - کارشناس ارشد رشته حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه آزاد واحد بوشهر.

از تلاقی اعمال تروریستی و فضای سایبر، گونه ای نوپا و نوین از اعمال تروریستی تحت عنوان تروریسم سایبری پا به عرصه وجود نهاده است. یکی از تهدیدات امنیتی که همواره دولت ها و ملت ها را آزار داده، اقدامات تروریستی است که عمدتا با پیامدهای بسیار زیانباری همراه هستند. بدیهی است زیرساخت های حیاتی و زیر بنایی جامعه از قبیل تولید و توزیع برق، منابع آب، صنعت گاز و نفت، سیستم های مخابراتی، خدمات بانکی و مالی، سیستم حمل و نقل و خدمات درمانی از بهترین اهداف محسوب می شوند که با توجه به رایانه ای و الکترونیکی شدن آنها، نه تنها ارتکاب اقدامات تروریستی را آسانتر نموده بلکه لطمات وارد شده بسیار سهمگین تر و جبران ناپذیرتر هستند. در عصر حاضر مطلوبیت ها و قابلیت های بی کران فضای سایبر از قبیل فراملی بودن، حجم بالای صدمات و خسارات، پنهانی و پوشیده بودن و تامین راحت منابع مالی، انسانی و فعالیت های تبلیغاتی، توجه تروریست ها را به خود جلب نموده و منجر گردیده تا آنها خط مشی و اهداف خود را تغییر داده و از دنیای فیزیکی به فضای سایبر رو آورند؛ بطور طبیعی دولت ها و گروه های مخالف جمهوری اسلامی ایران نیز از این ابزار برای ضربه زدن به منافع و امنیت ملی استفاده می نمایند که در راستای پیشگیری و مقابله با تروریسم سایبری، اتخاذ سیاست گذاری های کلان در این حوزه ضروری می باشد. با عنایت به نوین بودن این پدیده علیه امنیت ملی، در حقوق کیفری ایران تعریف صریح و شفافی در خصوص این موضوع موجود نبوده و در ماده ۱۱ قانون جرایم رایانه ای، بدون ذکر عنوان تروریسم سایبری، مصادیق و محتوای بزهی پیش بینی گردیده که بسیار نزدیک به تروریسم سایبری بوده و به واسطه همین قصد خاص به خطر انداختن امنیت وآسایش عمومی است که ماده مزبور نزدیک به تروریسم سایبری معرفی شده است. اهمیت پیشگیری و مقابله با تروریسم سایبری از جرم انگاری آن کمتر نبوده و این مهم در گرو اتخاذ تدابیر فنی، اجتماعی و توسعه همکاری های بین المللی می باشد که نظر به وابستگی فزاینده زیرساخت های حیاتی جامعه به فضای سایبر، پیشرفت فناوری های رایانه ای و تهدیدات تروریسم، ضروری است با اتخاذ سیاست های کلان به ویژه تقویت و تشدید اقدامات امنیتی در سامانه های رایانه ای و مخابراتی، از هرگونه اخلال در سامانه های مزبور توسط تروریست های سایبری پیشگیری نمود. در این راستا این نوشتار، ضمن کمبود شدید منابع علمی و حقوقی به دلیل جدید بودن این پدیده، با عنایت به روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، بر آن است تا با تبیین مفهوم تروریسم و فضای سایبر، ماهیت و مفهوم تروریسم سایبری را معرفی نموده و عناصر تشکیل دهنده این جرم نوین را بررسی و سپس سیاست های جنایی پیشگیری و مقابله با این پدیده را تشریح نماید.

تروریسم، فضای سایبری، تروریسم سایبری، زیرساخت های حیاتی.