حمیدرضا عزت پور - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد – دانشکده مهندسی – گروه
سیدعبدالکریم سجادی - دانشیاردانشگاه فردوسی مشهد – دانشکده مهندسی – گروه مهندسی متالور
محسن حدادسبزوار - استادیار دانشگاه فردوسی مشهد – دانشکده مهندسی – گروه مهندسی متالو

از جمله فولادهای جدیدی که در ساخت غلتکهای نورد سرد مورد استفاده قرار می‌گیرد فولاد ابزار سردکار K310 می‌باشد. تاکنون رفتار مومسانی این آلیاژ در دماهای بالا مورد مطالعه قرار نگرفته و در نتیجه اطلاعات چندانی در این باره منتشر نگردیده است. هدف این تحقیق بررسی تاثیر نرخ کرنش روی رفتار تغییرفرم این آلیاژ در دمای بالا و مطالعه میزان این تاثیر روی این رفتار و نیز تبلور مجدد آن می‌باشد. به این منظور، آزمایش فشار داغ پیوسته در دمای C°1100 و نرخ کرنشهای 01/0 ، 1/0 و 1 انجام شد. همچنین سختی‌سنجی نمونه‌ها پس از تغییرفرم و کوینچ انجام گرفت. مطالعات ریزساختاری نیز به کمک میکروسکوپهای نوری و الکترونی SEM جهت مطالعه پدیده تبلور مجدد صورت پذیرفت. آنالیزهای نموداری انجام شده، وابستگی استحکام، کارسختی، بازیابی دینامیکی و تبلور مجدد دینامیکی را به دما و نرخ کرنش فرایند نشان می‌دهد. انرژی اکتیواسیون بدست آمده از آنالیز تابع سینوس هایپربولیک به خوبی با انرژی اکتیواسیون تئوری مطابقت داشت. نتایج این تحلیل نشان داد، در دمای ثابت، درصد کارنرمی با افزایش نرخ کرنش کاهش می‌یابد، به طوریکه در نرخ کرنش1، کارنرمی مشاهده نشد. نتایج میکروساختاری نیز نشان داد که در دمای ثابت، با کاهش نرخ کرنش، اندازه دانه ریزتر می‌شود. همچنین نتایج سختی بیانگر افزایش مقدار سختی با افزایش نرخ کرنش در دمای ثابت بود. هر سه نتیجه بالا، نشان دهنده افزایش درصد تبلور مجدد دینامیکی با کاهش نرخ کرنش می‌باشد.

فولاد ابزار، K310، تغییرفرم داغ، بازیابی دینامیکی، نرخ کرنش، تبلور مجدد دینامیکی