پیامدهای ژئوپلیتیک زیست محیطی خزر بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

ژئوپلیتیک زیست محیطی مبتنی بر مطالعه تغییرات بوم شناسی، سیاست های امنیتی جهان صنعتی، جغرافیای تهدیدهای زیست محیطی، تاثیرات نظام جهانی از تخریب محیط زیست و پناهندگان زیست محیطی در قالب گفتمان های سیاسی می تواند بر امنیت ملی بازیگران در سطوح ملی، منطقه ای و فراملی تاثیرگذار باشد. در این چارچوب، منطقه خزر با توجه شرایط خاص جغرافیایی و انسانی متاثر از مسائل زیست محیطی همانند آلودگی، مرگ آبزیان و بیماری های واگیر است. لذا، ایران به عنوان یک کشور ساحلی می تواند تحت الشعاع چنین مخاطراتی قرار گیرد. بنیان پژوهش کنونی بر این سوال استوار است که ژئوپلیتیک زیست محیطی خزر چه پیامدهای برای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران به همراه دارد؟ در بیان فرضیه تحقیق به نظر می رسد ژئوپلیتیک زیست-محیطی خزر بر بنیاد شناسه های رژیم حقوقی بازدارنده، محصور بودن دریاچه، آلودگی های نفتی و غیرنفتی، ضعف مشارکت کشورهای ساحلی برای انتقال دبیرخانه کنوانسیون محیط زیست تهران در ژنو به منطقه خزر و تعیین دبیر اجرایی برای آن، امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را متاثر می سازد. این نوشتار به روش توصیفی تحلیلی و گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای و آمار و ارقام به واکاوی ایده طرح شده پرداخته است. نتایج پژوهش نشان داد، ژئوپلیتیک زیست محیطی خزر و شناسه های مرتبط با آن برخی پیامدهای امنیتی برای جمهوری اسلامی ایران نظیر تهدیدات بالقوه و بالفعل ناشی از سواحل خزر، ریزگردها، تغییرات اقلیمی، رسوب گذاری، زلزله و نوسانات سطح آب را به همراه داشته است.

Keywords:

ژئوپلیتیک , زیست محیطی , امنیت ملی , خزر , جمهوری اسلامی ایران