محمد سلگی - دانشجوی دبیری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید مقصودی همدان ،
احسان هموند - دانشجوی کارشناسی راهنمایی و مشاوره ، دانشگاه فرهنگیان ، پردیس شهید مقصودی همدان
مهدی فرهادی - دانشجوی کارشناسی راهنمایی و مشاوره ، دانشگاه فرهنگیان ، پردیس شهید مقصودی همدان

در چهارمین حکایت از باب اول گلستان، سعدی نظریات روانشناسی و تربیتی خود را از زبان دو شخصیت داستانش -وزیر و پادشاه- بیان می کند. وزیر معتقد است که محیط زندگی ، در تربیت کودک و شکل گیری شخصیت او مهم ترین تاثیر را دارد. در این بخش ، گفته های وزیر ، مشابه نظریه ی دانشمندانی هم چون جان لاک، هلپاخ، کوفکا و فروید است که به مقایسه ی تطبیقی آن ها خواهیم پرداخت و می بینیم سعدی عقیده ای دارد که بعدها با عنوان «لوح سپید» در علم روانشناسی مطرح می شود. سپس اعتقاد پادشاه که تاثیر وراثت(ژنتیک) در تربیت است ، از نظر روانشناسی تحلیل می گردد. در پایان با بررسی نظر ژان پیاژه ، به همسانی تئوری وی و سعدی می رسیم؛ یعنی نقش آفرینی هر دو عامل محیط و وراثت در تربیت آدمی. شگفت که سعدی شیرازی ، سال ها پیش از دانشمندان نامبرده و چند سده قبل از پی ریزی دانشی با نام روانشناسی ، به این نتایج علمی ، مدرن و عمیق دست یافته است !

روانشناسی ، سعدی ، حکایت ، وزیر ، پادشاه ، تربیت ، وراثت ، محیط